Trần Phong Lãm ở đất A Sào

Năm 1230, An sinh vương Trần Liễu sinh ra Trần Quốc Tuấn, chính là “Thái sư Thượng Phụ Quốc công Nhân Vũ Hưng Đạo Đại Vương” sau này. Dân gian đồn rằng lúc Hưng Đạo Vương ra đời, mây đen kéo đến vần vũ, sấm sét mưa to như trút nước, chừng tàn nén hương thì tan hết về phương Bắc.

Trần Liễu được phong đất A Sào cạnh sông Hóa, tên đất nghĩa là “sào huyệt của họ Trần”, tiếng Hán chữ Đông ghép với chữ A thành chữ “Trần”. Họ Trần khai khẩn mở mang thành thái ấp. Năm Trần Quốc Tuấn 18 tuổi, lãnh mệnh đem quân đóng ở đấy, tích chứa lương thảo và ngựa chiến, đóng thuyền chuẩn bị đánh nhau với nhà Nguyên. Năm 1288, lần thứ ba Quốc công tiết chế Hưng Đạo Vương Tuấn đánh tan hết quân Nguyên, vua bèn cho lập đệ nhị sinh từ, thờ sống Hưng Đạo Vương tại A Sào.  

TGĐ FPT IS PFS Trần Phong Lãm trong lễ phát động "45 ngày hoàn thành kế hoạch doanh số". Ảnh: Tuấn "Mark".

Vốn tất cả dân A Sào đều mang họ Trần, sinh con đẻ cái nhiều đời, đến năm 1976 thì cụ Trần Văn Phận sinh ra Trần Phong Lãm tại đất ấy. Lúc này đã được đổi thành thôn A Sào xã An Thái, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình. Ngày Lãm sinh nhằm mùa xuân, trời hơi xầm xì và có tý mưa phùn.

Lãm là con út, được nuông chiều. Truyền thống họ Trần ở A Sào sinh đẻ nhiều, trên Lãm có tới 8 anh chị. Đất phù sa sông Hóa tốt, nhà Lãm đông nhân lực, làm ruộng vốn đã đủ thóc ăn. Cụ thân sinh lại thuận tay buôn thêm than, gỗ rồi cả gạo, sắt, vậy nên năm 1982 cả nước khủng hoảng thiếu ăn, riêng nhà Lãm có hẳn xe Vespa nhập từ Ý Đại Lợi dùng đi lại, oách không kể xiết. Những năm ấy ngăn sông cấm chợ, buôn bán bị coi là phạm pháp, không hiểu thế nào nhà Lãm vẫn mua ra bán vào được - chắc do mang họ Trần lại ở giữa đất thang mộc của Hưng Đạo Vương.

Việc nhà anh chị làm hết, Lãm chỉ phải lo học nên thành giỏi nhất vùng. Đến hết cấp 3 thu thập được một đống giải học sinh giỏi, đủ cả Toán, Lý, Hóa. Gồm từ giải huyện đến tỉnh, to nhất là Nhì Lý tỉnh Thái Bình. Hạng người như Lãm thời đó, nhà giàu nhất làng lại học giỏi, ngày nay người ta gọi là Hot boy. Giải tuy nhiều nhưng cao lắm là đến mức nhì, thấy bảo do tử vi chưa phát, vẫn phải khuất dưới người ta không đứng đầu được, đến năm Nhâm Thìn vận mới khớp, sao tốt chiếu cung nô bộc, tự khắc được nhường chức hoặc bổ đứng đầu cái gì đó! Đấy là chuyện về sau này.

Năm Lãm 18 tuổi, một mình xách ba lô nhảy xe khách lên kinh thi đại học. Đỗ tới 4 trường đâm khó chọn, tới vấn an thầy dạy Lý cấp 3 thì ông này bèn xúi học trò cưng đi học Tổng hợp Lý. Học được hết giai đoạn 1 thì chán, Lãm bèn bỏ sang học CNTT.

Là công tử đất A Sào, thời sinh viên Lãm có thú vui tao nhã đánh tá lả với tụi đồng môn trong ký túc xá. Họ Trần thời xưa hào hoa khét tiếng nhất là Chiêu văn Vương Trần Nhật Duật, tuy vậy chưa thấy sử nào ghi Vương biết đánh chắn. Vậy mà kẻ hậu sinh tuổi chưa tới đôi mươi như Lãm đã rành rẽ môn này, khi nhiều bậc trưởng thượng còn đang phải học kiểu “vuông vuông là vạn, cheo chéo là văn…” thì Lãm đã thành thạo từ “tẩy, gò, chíu, đì” cho tới “bạch định, xé cạ”.

Anh Trần Phong Lãm và PTGĐ FPT IS Đỗ Sơn Giang. Ảnh: FPT IS.

Lãm tuy vậy không phải kẻ hư hỏng, cũng biết đi dạy gia sư cho tụi trẻ kiếm thêm đồng ra đồng vào. Sau thấy gia sư không hợp, bèn chuyển sang dạy tin học ở trung tâm. Hồi đó trung tâm tin học mở ra nhan nhản, một hình thức hoàn thiện hồ sơ cho cán bộ và đám người đang nháo nhác đi xin việc, họ cần có chứng chỉ xóa mù tin học để đối phó với phòng tổ chức hoặc nhà tuyển dụng.

Ở trường, Lãm hoạt động nhiệt tình. Từ đá bóng cho đến hát hò không tha thứ thể loại nào. Lãm đá bóng khá, nhưng khoản hát thì không ai dám bình luận gì. Phần vì e ngại giọng hát búa bổ, phần vì Lãm toàn tham gia dàn đồng ca cho đẹp đội hình, không ai nghe rõ giọng Lãm.

Nhờ biết đá bóng, hát đồng ca, học giỏi, chăm đi dạy tin học kiếm tiền, lại thêm có vẻ tay chơi qua các môn chắn và tá lả, Lãm được rất nhiều em thích. Rủi thay em nào em nấy đều không xinh. Trước hiện thực khách quan đó, Lãm đã thanh thản qua gần hết thời sinh viên mà không có mảnh tình đúng nghĩa nào vắt vai.

Năm 1998, chú sinh viên mới ra trường lơ ngơ đến số 6 Hoàng Diệu - trụ sở Tổng cục Thống kê - để bắt đầu xây dựng sự nghiệp. Tháng 9 năm đó, anh thi đỗ công chức tại Trung tâm CNTT, những tưởng hoạn lộ hanh thông từ đó, ai ngờ đến đầu năm 2000, nghe bạn xúi bẩy, anh đùng đùng viết đơn xin nghỉ rồi đem thân sang Công ty Giải pháp phần mềm FPT đầu quân vào trung tâm của Quang Anh (nguyên TGĐ FPT IS PFS) làm phần mềm thuế.

Hồi chuẩn bị tốt nghiệp, một cô sinh viên người Nam Định đến thuê trọ khu Lãm ở. Cô này ngoại hình khác với những em từng thích Lãm. Từ đó Lãm chính thức có người yêu. Sau cô này làm ở Tổng cục Thuế, theo chủ chương khuyến khích người công ty lấy khách hàng để tăng tình đoàn kết, Lãm về nói bố mẹ đem trầu cau sang Nam Định, thế là Lãm có vợ.

Anh Lãm trong Lễ hội hóa trang của FPT IS PFS. Ảnh: FIS.

Sau khi tốt nghiệp CNTT loại ưu, nghe đồn có trong danh sách giữ lại làm giảng viên, đường học hành của Lãm vẫn chưa dứt. Hồi đó có mốt học thêm bằng tại chức, kiểu TGĐ Dương Dũng Triều sau khi kiếm được mảnh bằng Bách khoa đã chạy sang Kinh tế vơ thêm cái bằng tại chức ngân hàng - tài chính. Lãm dù mới ra trường nhưng nghĩ mình muốn làm TGĐ thì cũng phải có bằng tại chức như người ta, bèn nhảy sang trường ngoại ngữ học thêm tại chức tiếng Anh buổi tối. Ngày thi tốt nghiệp tại chức của Lãm đúng vào hôm mọi người lên tàu đi nghỉ mát.

Ở FSS cũ, Lãm vào trung tâm phần mềm thuế của Quang Anh. Vào đúng môi trường mong đợi, như Yết Kiêu gặp nước, Dã Tượng gặp voi, Lãm hùng hục làm việc và quần quật chơi bời, đến nỗi cuối năm 2000, vừa vào được nửa năm đã thành măng non xuất sắc. Từ đó hoạn lộ hanh thông, chú lập trình viên thăng lên trưởng nhóm, quản trị dự án, rồi trưởng phòng. Năm 2004, Lãm vượt vũ môn thành hoa hậu FSS được thưởng đi nước ngoài, sau bổ làm Phó giám đốc trung tâm. Thời 2002-2003, con nhỏ mới đẻ, nhưng deadline dự án đến Lãm huy động anh em lên công ty lập trình cả đêm.

Sang năm 2007, lệnh trên truyền xuống hợp nhất 3 công ty thành một. Trước đó, Lãm đọc báo nghe đài, đi đá bóng biết sơ sơ về FPT IS như là một quả đấm thép gì đó, kinh doanh, diễn kịch, đá bóng đều hay. Đến lúc về cùng nhau một chỗ, đang đường đường phó GĐ trung tâm tự nhiên bị down xuống bé tý. Xung quanh nhiều người tâm trạng phức tạp, nghỉ nhiều. May Lãm thuộc loại hòa nhập thích nghi tốt, dần cũng thấy ổn.

Hồi đó cũng không phải không có lúc nghĩ đến chuyện ra đi. Sau Lãm nhìn thấy FPT IS giỏi kinh doanh nhưng cách làm phần mềm không chuẩn, Lãm muốn làm điều gì đó cho nó tốt hơn. Dịp đó được giao làm một phần mềm, Lãm bèn ra tay quyết liệt, thay đổi toàn bộ cách làm, tư duy, cách lập kế hoạch… Vì FSS cũ sống bằng làm phần mềm, dẫn đến cách làm chuẩn hơn nhiều.

Chung sống với FPT IS FSE cũ được hơn một năm, đến giữa năm Mậu Tý 2008, lệnh trên lại truyền xuống tách phần mềm tài chính công ra thành FPT IS PFS. Lãm được bổ làm Phó TGĐ, một lần nữa tử vi chưa đúng số. Năm đó Quang Anh bảo nhờ thấy có Lãm bên cạnh mà có thêm động lực để tách ra. Bản tính lạc quan, Quang Anh và Chu Khánh Hòa, PTGĐ FPT IS PFS, phải thừa nhận rằng không thể nào học được cái năng lực tươi cười giữa lúc khó khăn nhất của Lãm.  

Nụ cười đặc trưng của anh Lãm. Ảnh: Tuấn "Mark".

Gái xinh Minh Hương là thư ký TGĐ Dương Dũng Triều luận rằng ấn tượng nhất ở Lãm cái kiểu cười, cứ gặp là thấy cười và chẳng bao giờ thấy nhăn nhó gì. Cũng có thể do em này là gái xinh, còn thì không ai biết những cô xấu xấu thích Lãm thời sinh viên có được thấy Lãm cười bao giờ không.

Một gái xinh khác giấu tên bảo Lãm nhạy cảm kinh doanh tốt, đặc biệt là luôn biết lùi biết tiến để kết thúc, trong một mớ bòng bong Lãm có khả năng gỡ nút ra để chốt. Tuy nhiên cũng góp ý là “chưa chuyên nghiệp bằng Bùi Hải Thanh”. Em này mong muốn Lãm sớm chuyên nghiệp giống tiến sĩ ở châu Âu về như Thanh.  

Khả năng thích nghi hòa đồng của Lãm tốt đến nỗi, so với cựu TGĐ FPT IS PFS là Quang Anh, hai người không có điểm chung gì ngoài lòng yêu nghề. Từ tính cách, sở thích, con người, quan điểm Lãm đều khác với Quang Anh hết. Thế mà hai người gắn bó với nhau cả chục năm trời, cứ ở đâu Quang Anh làm trưởng thì Lãm làm phó.

Nói chung Lãm hài lòng về lãnh đạo, thấy Dương Dũng Triều có cường độ lao động hiếm có và công tâm, năng lực chịu sức ép ở mức “không bình thường”, khả năng chửi của TGĐ thì nghe suốt 10 năm rồi tổng kết là cao ngang với sức làm việc. Nể nhất Chủ tịch Đỗ Cao Bảo ở sự nhạy cảm, Lãm kể có vụ nghĩ ông ấy không biết thế mà lúc xuất hiện ông nói phát đúng luôn, trong khi có ít thông tin hơn mình. Ngoài ra Lãm nể chủ tịch ở cái sự quan tâm anh em, hồi mới hợp nhất đi họp ở Macau, chứng kiến chủ tịch hỏi han đám manager lục lâm thảo khấu vừa từ sòng bài ra, Lãm buột mồm thốt rằng: “Ơ cái ông Bảo này hay thế, lúc nào cũng lo anh em không đủ vui”.

Thế hệ của Lãm ở FPT, không thể không nhắc đến cổ phiếu, thứ đã làm cho nhiều người thành triệu phú đôla. Vào năm 2002, công ty cổ phần hóa, Lãm kể được mua 11 “cái cổ phiếu” theo mệnh giá cũ 100 nghìn đồng, nộp tiền xong Lãm được cho thêm 3 “cái cổ phiếu” nữa thành 14 cái. Lúc đó chả hiểu gì nghĩ đó là một việc bình thường của công ty. Năm 2006, giao dịch OTC sôi động, giá lên 15 “chấm” Lãm bán ngay 2/3 đi đặt cọc mua con chung cư. Chẳng may gặp thằng chủ đầu tư lừa, chung cư mãi không xây Lãm bèn “gỡ nút” bằng cách bán lỗ suất đó. Cay nên Lãm xoay sang môi giới kiếm tý gỡ lại cú lỗ chung cư.

Đến cuối năm 2006, cổ phiếu lên sàn, Lãm chính thức có vẻn vẹn hơn 1.000 cổ mệnh giá mới (10.000 đồng). Dạo đó “hòa chung không khí” với mọi người, Lãm bán FPT đi làm vốn mua bán cổ cánh lung tung kiếm được cái xe Camry cũ đời nhà Tần của TGĐ Dương Dũng Triều bán lại. Hết thời cổ phiếu Lãm thổ lộ là lúc đó cứ mua rồi bán chứ chả hiểu tí ti gì.

Bản tính ưa hoạt động, vào FPT Lãm tham gia thể thao nhiệt tình. Có điều văn nghệ hát hò thì không còn cửa, giai xinh gái đẹp lại hát hay công ty không thiếu, thể loại lên hát cho đẹp đội hình như Lãm bị tống cổ ngay. Dạo 2004, giải bóng đá tập đoàn, cầu thủ Nam Trần Hồng xuất sắc nhất FPT tranh bóng bị Lãm chơi thế nào mà tóe máu đầu be bét phải gọi y tế. Thời tennis mới thịnh, Lãm hăm hở vác vợt đi đánh khắp nơi. Vui vận động không quên rèn luyện trí tuệ, tá lả Lãm vẫn chơi thường. Có lần đi họp ở Đà Lạt, một lãnh đạo cứng tuổi của FPT IS ngồi trên cánh, bị Lãm ăn mất cây chốt rồi cứ thế ngồi cười. Lãm có kiểu cười đặc trưng lắm, đến nỗi một lúc sau anh kia tức quá phải bỏ cả chơi.

Đầu năm Nhâm Thìn 2012, ứng số tử vi Lãm nhận quyết định bổ làm TGĐ FIS PFS. Từ ngày ấy bắt đầu vác gậy đi đánh golf. Dân làng A Sào đồn rằng số Lãm cung nô bộc cực tốt, xe ôtô đầu đời thì TGĐ Triều để lại, chức TGĐ FPT IS PFS thì Quang Anh để lại, đến bộ gậy golf Lãm cũng được Chủ tịch cho.

Trước Chủ tịch Đỗ Cao Bảo nói “Nhìn mặt thằng Lãm biết ngay là dân Thái Bình”, nay cũng ông ấy bảo: “Thằng ấy dạo này càng ngày càng thấy giống business man xịn rồi”.

Minh Trung