FPT - một vài tâm tư

Nhân 30 năm sinh nhật công ty, xin góp một tâm tư của bản thân cho công ty. Vào công ty tâm đắc với giá trị cốt lõi mà 13 anh đã nghĩ ra, anh Bình chắp bút "Tôn Đổi Đồng, Trí/Chí Gương Sáng". Nhưng tôi tin câu này thế hệ hiện tại của FPT không nhiều người biết đến và hiểu nó, vì vậy mạn phép các anh thiết nghĩ giá trị cốt lõi cũng cần tiến hóa theo thời gian, từ nhìn nhận bản thân thì 10-20 năm tới giá trị cốt lõi của FPT có lẽ là. "Cơ Đổi Kỷ, Thị Sáng Giá"

Tại sao thế, tôi xin mạn phép luận bàn. Giá trị ban đầu FPT đưa ra trong thời kỳ khó khăn nên mấy chữ Tôn Trọng, Đồng Đội là tiên quyết để vượt khó, nhưng công ty của chúng ta đã quá lớn, suy nghĩ về giá trị của thế hệ trẻ thay đổi nhiều, nhìn nhận của tôi là Tôn Trọng có lúc lên lúc xuống, cá nhân tôi cũng có lúc tôn trọng và tôn thờ ai đó nhưng cũng có lúc lại không còn thấy thế, vì vậy Tôn Trọng ko phải là giá trị để trường tồn. Đồng Đội có lẽ là thứ cùng nhau vượt qua gian nan khổ đau, còn khi để tiến hóa lên một bước nữa thì đồng đội có khi là rào cản, tâm lý đồng đội, văn hóa đồng đội nên không dám hợp tác với người mới bộ sậu mới, tạo thành văn hóa "Đồng Đội" = "Hợp Cạ" = "Phe Tao"... làm giảm giá trị của hợp lực diện rộng.

Hơn nữa đồng đội và sức lan tỏa của đồng đội có lẽ là hợp cho nhóm nhỏ, khi làm chuyện lớn thì đồng đội không mang tính quyết định thành bại (khi số lượng đủ lớn ko còn kiểm soát được bằng tinh thần). Ngoài ra Đồng Đội, Tôn Trọng là thấu hiểu, là bao bọc, là cưu mang là không đổi lỗi nhưng do xu thế của thị trường, áp lực của chỉ tiêu nên cái này chắc không còn quá mạnh ở FPT chúng ta, cổ đông chính sẽ quyết định số phận của anh em chúng ta chứ không phải là các anh, vì vậy sự cưu mang đùm bọc ko còn là sức mạnh. Chí/Trí và Gương là hai thứ rất đẹp nhưng cũng có lẽ không dễ để học hỏi. Chí, Trí là của từng người, làm gương thì cũng không có phải lúc nào mình cũng là gương tốt, cũng có lúc tốt lúc xấu. Những thứ này mang tính personal mà công ty có được thì tốt nhưng sẽ ko phải là số đông có thể tạo ra đột biến về Chí/Trí và Gương này, vì vậy có lẽ nó là một điểm cộng nên có nhưng ko phải quyết định sự sinh tồn. 

Lãnh đạo cần có cái này nhưng với thời đại mới của thị trường thì lãnh đạo nên có những thứ khác nữa. Vậy tại sao lại "Cơ Đổi Kỷ, Thị Sáng Giá"? Cơ = Cơ Hội, tôi quan sát thấy đây là thứ liên tục tăng ở FPT 30 năm qua và 10-20-30 năm nữa chắc vẫn còn tăng hơn nữa. Cơ hội cho công ty có những ông lớn để lên đẳng World Cup, cơ hội cho các thành viên tham gia vào công ty Level Up qua những trận khó, ghi điểm, tích lũy know-how nếu hợp thì sẽ tăng thu nhập tăng vị trí, nếu ko hợp thì cũng rất đáng quý để ra ngoài làm việc lớn.

Đổi= Đổi Mới, cái này tôi xin giữ lại ở câu cũ, vì giá trị của nó là rất to lớn, cơ hội đến mà ko đổi mới tức là chúng ta tụt hậu và sẽ để tuột mất nó. Mỗi cá nhân ko đổi mới đứng yên tức là thụt lùi xa so với đồng nghiệp và sẽ khó có thành công hay phát triển. Kỷ = Kỷ Năng, Kỷ Luật đây có lẽ là thứ thiếu nhất của FPT chúng ta hiện tại, chúng ta có quy trình tốt nên chèo chống được khó khăn, chúng ta có pool lớn nên recover được một số tình huống xấu, nhưng cơ bản từng nhân tố thì Kỷ Năng và Kỷ Luật đang ko theo kịp sự tiến hóa liên tục của Cơ Hội và Thị Trường mà FPT có.

 Khi Kỷ Năng, Kỷ Luật ko theo kịp đã đẫn đến nhiều hệ lụy về mặt con người, văn hóa OT, stress vì ko được ghi nhận khi ko hoàn thành nhiệm vụ, đứng núi này trông núi nọ vì ko được ghi nhận nỗ lực đúng lúc, vào công ty nghỉ công ty như một chuyện hiển nhiên. Khi chúng ta có nhiều cơ hội thì một là phải tiến hóa thành loài khác hai là sẽ bị tuyệt chủng, nếu Kỷ Năng không tăng thì rất dễ bị là vế thứ 2. Thị = Thị Trường, 3 năm gần đây các anh được mở mày mở mặt vì thị trường tăng liên tục, đặc biệt là sân chơi Global đã được chơi với những đại gia không nghĩ đến, thị trường về nhu cầu IT đang tăng theo cấp số nhân, một số nước phát triển lực lượng IT giảm hoặc ko đủ đáp ứng trong nước nên thị trường đến với chúng ta như một cơn bão ập tới, có thị trường sẽ có tất cả nếu chúng ta đáp ứng được luật chơi của thị trường. Sáng = Sáng Tạo, Gương Sáng tôi keep lại cái này, nó vẫn còn là giá trị lớn, khi thị trường chuyển mình thì mọi kiến thức cũ, kinh nghiệm cũ ko giúp chúng ta theo kịp thị trường, chúng ta phải dùng kiến thức nền đang có để sáng tạo liên tục đáp ứng với nhu cầu thị trường. Sáng tạo trong cách học công nghệ, sáng tạo trong cách tạo ra năng suất vượt bậc, sáng tạo trong việc quản lý KH, quán lý dự án mưc độ phức tạp cao.

Khi thị trường phát triển quá nhanh thì kinh nghiệm trở nên lỗi thời vì vậy phải liên tục sáng tạo để theo kịp cơn bão Thị Trường đang đến với chúng ta. Giá = Giá Trị, giá trị của công ty trên thị trường, giá trị của từng cá nhân trong công ty, công ty chúng ta vẫn hoàn toàn chỉ tăng về lượng mà chưa tăng về giá, cổ phiếu vẫn là mức thấp so với một công ty công nghệ. Giá trị trả về cho nhân viên vẫn bị cạnh tranh khắp nơi, và thực sự nó chưa làm cho nhân viên có thể gắn bó với giá trị thấp. 

Vì vậy tăng giá trị của công ty trên thị trường và tăng giá trị của nhân viên bằng các thay đổi về năng suất, kỹ năng được feedback nhìn thấy ngay là điều cấp thiết để tạo nên giá trị trường tồn.

Kết: Chỉ là chia sẻ cá nhân nhưng tôi nghĩ nhiều người cũng đang có trăn trở như tôi không viết ra, tôi thay cho nhiều đồng nghiệp viết ra trăn trở của thế hệ tiếp theo gửi đến 13 anh (bây giờ chắc còn 3-5 anh đang active mode). Giá trị trường tồn cũng cần tiến hóa thay đổi theo thời cuộc, năm thứ 31 của chúng ta cơ hội và thách thức đang tăng theo cáp bội nhân, chúng ta cần nhìn lại giá trị cốt lõi đúng cho thời gian tới để vượt qua tâm bão và thăng hoa. Tôn Trọng, Trân Trọng, Tự hào đang có phần giảm đi Đồng Đội quan trọng nhưng cũng sẽ có nhiều biến tướng Cơ hội là thứ đang là most value của FPT có với góc nhìn của nhân viên của thị trường Cần phải tăng nhanh kỷ năng, kỷ luật để cơ hội ko tuột qua trong tiếc nuối Chí, Trí và Gương của lãnh đạo phải biến thành việc tiếp cận thị trường, yêu cầu thay đổi sáng tạo để theo kịp thị trường. Cuối cùng là mọi nỗ lực của nhân viên đồng nghiệp phải feeback đúng giá trị thay vi chỉ nói "Đồng Đội" suông. Chúc cho chúng ta bắt đầu sang tuổi làm người trưởng thành sẽ có bước tiến xa hơn nữa.

Lê Téc Nen

FPT Software - P3