Tình cờ thành… Hoa hậu

Cùng với sự lên ngôi của công nghệ, đặc biệt là xu hướng SMAC mà FPT đang theo đuổi, năm 2014 cũng chứng kiến thành công của người làm công nghệ. Một trong số đó là Hoàng Anh Minh, quản lý nhóm nghiên cứu và phát triển (Research and Development - R&D), FSU1.Z8, FPT Software khi giành cú đúp: Hoa hậu FPT Software và Hoa hậu FPT - chuyên gia công nghệ đầu tiên của tập đoàn lập thành tích này.

Anh Minh kể, thời còn nhỏ, sản phẩm công nghệ nói chung và CNTT nói riêng chưa mấy phổ biến nên “chẳng say mê gì”. Lên cấp 3, anh vào khối chuyên Toán của ĐH KHTN rồi khoa Toán - Tin của trường. “Phụ huynh mình quan niệm cứ vào trường chuyên học, suốt ngày tất bật với bài vở nên sẽ không có thời gian rỗi rãi để lêu lổng”, cựu học sinh khối chuyên trường Tự nhiên hài hước kể.

Anh Minh trình bày các công nghệ mà FSU1.Z8 đang xây dựng cho khách hàng DIRECTV trong một sự kiện tại TP HCM.

Tốt nghiệp Đại học năm 1998, Minh gia nhập Trung tâm Phần mềm chiến lược, thời đó còn thuộc FPT IS. Công việc chưa nhiều thử thách nên tay phải lập trình, tay trái còn ‘cày thêm’ vị trí giảng viên ĐH Quốc gia Hà Nội. “Làm giảng viên khiến mình luôn phải tìm tòi sâu hơn về chuyên môn để cập nhật kiến thức mới”, anh Minh nhớ lại. Tình cờ có anh bạn đang làm nghiên cứu sinh ở nước ngoài gửi thông tin về học bổng, chàng lập trình viên trẻ đã ‘rẽ bước’ sang tận trời Âu để học tập và nghiên cứu chuyên sâu trong lĩnh vực Xử lý ảnh và Trí tuệ nhân tạo.

4 năm ở Hà Lan và từng ấy thời gian ở Anh, vừa nghiên cứu vừa đi làm thực tế ở các công ty công nghệ đã thôi thúc anh phải luôn nỗ lực khám phá, tìm kiếm cơ hội học hỏi để rồi thổi bùng lên đam mê của mình. “Giai đoạn này mình học được rất nhiều, từ tác phong làm việc, kỹ năng nghiên cứu cho đến những xu hướng công nghệ mới nhất”, anh Minh chia sẻ và cho biết, với trí tuệ nhân tạo, máy móc có khả năng tương tác thông minh với con người qua giọng nói, hình ảnh cũng như những mô hình nhà thông minh hay ứng dụng vào các ngành nghề, lĩnh vực của cuộc sống.

Năm 2006, trong một chuyến về nước chơi, tình cờ gặp lại các bạn học cũ đang làm cho FPT Software, anh Minh bị ‘rủ rê’ trở lại nơi xưa. Sau nhiều năm nghiên cứu và làm việc ở nước ngoài, thời điểm này cũng là lúc Minh muốn phát huy khả năng, kinh nghiệm của mình vào công việc cụ thể tại Việt Nam nên lời mời đã phát huy hiệu quả. Không quay lại châu Âu nữa, chàng lập trình viên khi xưa về làm chuyên gia công nghệ cho Phần mềm FPT. Từ biển lớn, anh trở về ‘ao làng’ nuôi mộng sáng tạo sản phẩm công nghệ cao của người Việt. “Cho đến nay, trở lại FPT Software vẫn là một trong những quyết định sáng suốt của tôi. FPT là công ty phần mềm hiếm hoi tại Việt Nam có thể tạo điều kiện cho tôi thực hiện ước mơ nghiên cứu công nghệ mới”, Minh khẳng định.

Tuy nhiên, giai đoạn 2006-2008, FPT Software vẫn chỉ chú trọng vào việc gia công phần mềm (outsourcing) cho khách hàng nước ngoài với hàm lượng công nghệ cao ít nên chuyên gia chưa có đất dụng võ. Xoay chuyển tình thế để chờ cơ hội, Minh đảm nhận công việc phân tích quy trình kinh doanh (Business Analyst) với nhiệm vụ chính là tiếp cận khách hàng để tìm hiểu vấn đề họ đang cần giải quyết, thu thập yêu cầu và phân tích quy trình kinh doanh của công ty để đề ra các đặc tả phần mềm nhằm xây dựng ứng dụng phục vụ hoạt động nghiệp vụ, góp phần nâng cao hiệu suất kinh doanh. Từ những phân tích đó, anh truyền đạt lại thông tin cho các đồng nghiệp phát triển phần mềm để họ triển khai các giải pháp.

“Dù không phải là công việc yêu thích nhưng kiến thức và kinh nghiệm khi làm phân tích quy trình kinh doanh đã giúp mình rất nhiều để đảm nhiệm vị trí quản trị các dự án R&D sau này”, Hoa hậu FPT Software chiêm nghiệm và cho biết, Business Analyst có vị trí rất quan trọng, là cầu nối giữa khách hàng và công ty, giúp các thành viên trong nhóm nắm rõ yêu cầu của khách hàng để hoàn thành công việc một cách tốt nhất.

Nghiên cứu khoa học thường làm việc độc lập cộng với việc chưa được phát huy sở trường khiến đôi lúc Minh cảm thấy cô đơn và chùn chân bởi tham vọng thoát khỏi ‘ao làng’ trong lĩnh vực công nghệ vẫn giậm chân tại chỗ. Không quản gian nan, vừa làm phân tích quy trình kinh doanh anh Minh vừa lấn sân sang đào tạo kỹ năng tiếng Anh giao tiếp và một số kỹ năng ‘mềm’ cho các đồng nghiệp G1. “Với mình, ngoài công việc, ấn tượng nhất về Hoa hậu là tiếng Anh”, chị Vương Minh Hương, quản lý đơn vị Đảm bảo chất lượng, FSU1.Z8, thán phục. “Anh Minh nói tiếng Anh chuẩn đến mức nếu nghe mà không nhìn mặt chắc ai cũng nghĩ anh ấy là người Anh. Mình luôn bị lôi cuốn khi nghe anh Minh nói”.

Lý giải cho chi tiết này, Minh cười tươi và tiết lộ thời phổ thông anh học tiếng Nga, khi vào đại học mới bắt đầu học tiếng Anh. “May mắn là mình đi ra nước ngoài từ khá sớm và được trải nghiệm ở nhiều môi trường tiên tiến như Anh, Hà Lan và bây giờ là Mỹ”.

Chuyên gia công nghệ Hoàng Anh Minh trong một lần cùng đồng nghiệp chinh phục Fansipan.

Rồi lại là sự tình cờ, năm 2008, ước mơ làm R&D của Hoàng Anh Minh đã nhen nhóm khi anh chuyển sang G21 để tham gia dự án xử lý ảnh cho khách hàng Fujifilm (Nhật). Như cá gặp nước, hào hứng với công việc mới, Minh lần lượt trải qua nhiều vị trí khác nhau trong dự án, từ quản trị dự án, quản lý trung tâm đến kiến trúc sư hệ thống. “Nếu không phải là môi trường như FPT Software, chưa chắc tôi đã được trải nghiệm nhiều vị trí thách thức và thú vị đến thế. Tiêu chí nhanh chóng, sáng tạo, hiệu quả khiến những người tham gia tiến bộ không ngừng”, anh Minh đúc rút giai đoạn được ví như bước đầu thoát khỏi ‘ao làng’ để ra vùng biển lớn. 

Sau khi hoàn thành dự án với Fujifilm, Hoàng Anh Minh được chuyển về DIRECTV ODC (Offshore Development Center - Trung tâm Phát triển phần mềm) - cùng tham gia các dự án cho hãng truyền hình vệ tinh số một tại Mỹ. Lúc đó, DIRECTV ODC đang cần người có kiến thức và kinh nghiệm về học máy, khai thác dữ liệu lớn cũng như các thuật toán thông dụng trong khi tiếng Anh phải… như người Mỹ. Rà đi soát lại, ‘hàng hiếm’ Hoàng Anh Minh được lựa chọn.

Là người quản lý nhóm R&D của DIRECTV ODC, anh Minh và các đồng nghiệp chịu trách nhiệm nghiên cứu về Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (Natural Language Processing), Tìm kiếm nâng cao dựa trên mạng ngữ nghĩa (Knowledge Graph), các thuật toán tạo chỉ mục cho dữ liệu nhằm hỗ trợ tìm kiếm nhanh cũng như các thuật toán tìm kiếm xấp xỉ (indexing, approximate matching)… Với khách hàng Mỹ, R&D đã thực sự ra biển lớn khi mức đóng góp về mặt giải pháp và tư vấn kỹ thuật, cùng tìm hướng giải quyết các bài toán trong kinh doanh của họ luôn chứa hàm lượng công nghệ cao và ở thế chủ động.

Chẳng hạn, một trong những sản phẩm của nhóm là hệ thống tìm kiếm bằng giọng nói trên ứng dụng di động với hàng chục triệu khách hàng Bắc Mỹ đang dùng. Theo đó, việc xây dựng nền tảng trên “lược đồ tri thức” nên các kết quả tìm kiếm phong phú và tốt hơn. Cụ thể, khi người dùng ứng dụng chọn chức năng “voice search” và đưa ra câu lệnh bằng giọng nói, chương trình sẽ tiến hành phân tích để "hiểu" câu lệnh dưới dạng ngôn ngữ tự nhiên rồi sau đó thực hiện xử lý theo yêu cầu đầu vào tương ứng. Ví dụ đối với câu lệnh tìm kiếm, chương trình sẽ đối chiếu với kho dữ liệu khổng lồ từ DIRECTV để đưa ra các kết quả tìm kiếm chính xác hoặc kết quả phán đoán gần đúng. Công nghệ này hạn chế tối đa việc người sử dụng dịch vụ phải thấy hàng chữ “không tìm thấy kết quả”. Theo GĐ Công nghệ FPT Software Lê Hồng Việt, tính năng tìm kiếm bằng giọng nói mà đơn vị xây dựng cho DIRECTV có độ chính xác cao hơn Google và Apple. “Công cụ do FPT Software phát triển được tập trung theo nguồn dữ liệu trích xuất từ kho phim, video hoặc số lượng kênh khổng lồ từ đối tác. Chính điều này khiến tăng khả năng đề xuất kết quả làm vừa ý người sử dụng hơn”.

Thành công nối tiếp thành công, khi khách hàng tin tưởng và đánh giá cao, các dự án mới với hàm lượng công nghệ ‘nặng ký’ liên tục ‘bay’ về FSU1.Z8. Chốt năm 2014, đơn vị cán mốc doanh thu tăng 200% và nguồn nhân lực cũng có mức tăng trưởng ấn tượng. Và đó cũng là ‘bảng vàng’ thành tích giúp đại diện Phần mềm giành ngôi vị Hoa hậu FPT danh giá. “Chắc là do may”, tân vương chia sẻ với Chúng ta trong chuyến công tác Mỹ đầu năm 2015. Mỗi quý anh đều có mặt tại xứ cờ hoa để thử nghiệm các nghiên cứu mới cho khách hàng trước khi phát triển sản phẩm.

Hoa hậu FPT Software cho biết, anh và các đồng nghiệp đang mong muốn đưa ra được các giải pháp bổ sung cho bài toán Recommendation. “Mỗi người dùng sẽ có những nội dung được đề xuất (Recommendation) phù hợp nhất với họ, từ sở thích, thói quen cho đến cảm xúc ngay tại thời điểm đứng trước TV”, anh Minh kỳ vọng. “Đó có thể là công nghệ gợi ý phim khi kết hợp nhận diện được cảm xúc khách hàng. Hay cũng có thể là khả năng đề xuất các bộ phim phù hợp khi người dùng chỉ có thể mô tả lại một vài chi tiết hoặc nhân vật trong phim”.

Hoa hậu và bà xã, chị Phan Thị Bình Phương. Là chuyên gia công nghệ nhưng anh Minh từng tỏ tình rất lãng mạn khiến đồng nghiệp ấn tượng.

Luôn bận rộn và căng thẳng với những ý tưởng, dữ liệu, đặc biệt là phải làm theo hai múi giờ là Việt Nam và Mỹ nhưng Minh luôn biết cân bằng cuộc sống. “Có một từ đủ mô tả anh Minh là Đắc đạo”, anh Nguyễn Ngọc Minh, Ban Công nghệ FPT, đồng nghiệp cũ từ G1, nhận xét. “Anh ấy lúc nào cũng bình thản và tận hưởng cuộc sống chứ không thích cạnh tranh. Điểm dễ nhận thấy là làm ra làm, chơi ra chơi”.

Theo chị Phan Thị Bình Phương, phòng Hành chính, bà xã của Hoa hậu, anh Minh thường được đồng nghiệp gọi bằng biệt danh Minh "Xì-Tin" nhưng có thú vui tao nhã của người lớn tuổi là "oánh" cờ tướng. Chị Vương Minh Hương, quản lý đơn vị Đảm bảo chất lượng, FSU1.Z8, tiết lộ, kỷ niệm đáng nhớ nhất về nam đồng nghiệp là màn quỳ chân xuống tặng hoa người yêu, người hiện là vợ anh, ngay trên sân khấu trong một sự kiện của công ty. “Rất chi là ấn tượng”, chị Hương hào hứng và cho biết thêm, anh Minh là người làm việc hết mình và chơi hết sức. “Công việc anh làm luôn có chất lượng tuyệt hảo; và đặc biệt là dù khó đến đâu anh cũng hoàn thành chứ chưa bao giờ bị quá hạn cam kết”.

Chia sẻ về công việc sắp tới, Hoa hậu FPT 2014 tiết lộ nhóm anh sẽ nghiên cứu và phát triển công nghệ hội thoại giữa người và máy (Dialog), hệ thống tự động đề xuất nội dung phù hợp cho người dùng. “Ngoài đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng, chúng tôi sẽ cấu trúc lại R&D để tận dụng chất xám cũng như kinh nghiệm của các chuyên gia trong việc xây dựng ứng dụng chuyên về CME (Communications, Content Media & Entertainment), với mục tiêu cùng các nhóm khác trong Z8 mang về doanh số nhiều chục triệu USD mỗi năm trong thời gian tới”.

Ra biển lớn bằng công nghệ, Hoàng Anh Minh đã và đang gặt hái thành công bằng lòng đam mê để tạo dựng và phát triển con đường cho chính mình. Một văn hào nổi tiếng thế giới từng nói: "Vốn dĩ trên thế giới này làm gì có đường, người ta đi mãi thành đường thôi". Anh Minh đang rộng bước trên chính con đường do mình tạo ra.

Nguyên Văn