Vẫn còn nhiều tiềm năng
Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, tốc độ tăng xuất khẩu trong giai đoạn năm 2000 đến 2016 từ VN vào Mỹ bình quân đạt 28,1%/năm, từ 732 triệu USD năm 2000 thì đến 2016 đạt 38,45 tỷ USD. Điều này đưa Mỹ trở thành thị trường lớn nhất của Việt Nam.
Đặc biệt, trong khi Việt Nam liên tục nhập siêu từ các thị trường như Trung Quốc, Hàn Quốc, thì xuất siêu qua Mỹ liên tục tăng với tốc độ lớn. Bên cạnh những mặt hàng truyền thống như dệt may, da giày, đồ gỗ thì hàng Việt Nam xuất sang Mỹ đã có thêm nhiều sản phẩm giá trị cao như điện thoại và linh kiện, máy vi tính, sản phẩm điện tử, máy móc thiết bị và dụng cụ phụ tùng khác...
 |
| Dệt may vẫn dẫn đầu về xuất khẩu sang Mỹ. |
Một nghiên cứu mới được công bố cho thấy Mỹ là thị trường xuất khẩu gỗ lớn nhất của Việt Nam, kim ngạch hằng năm lên tới trên 2 tỷ USD, chiếm trên 30% trong tổng kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng gỗ của VN.
Không chỉ với Việt Nam, Mỹ luôn được xem là thị trường tiêu dùng đứng đầu thế giới. Do đó cơ hội để gia tăng đưa hàng vào nước này là mục tiêu hàng đầu của tất cả các nước. Ví dụ hàng dệt may của Việt Nam năm 2016 xuất sang Mỹ đạt 11,45 tỷ USD, nhưng chỉ chiếm khoảng 10% tổng giá trị nhập khẩu mặt hàng này và còn cách xa so với đối thủ đang dẫn đầu ở xứ sở cờ hoa. Vì vậy, những sản phẩm mang hàm lượng chất xám cao đang được kỳ vọng sẽ mang lại giá trị gia tăng cho Việt Nam.
Tại buổi chia sẻ mới đây, ông Hoàng Nam Tiến, Chủ tịch Phần mềm FPT, cho rằng nếu Việt Nam xuất đi hơn 30 tỷ USD điện thoại thì đã phải nhập linh phụ kiện đến 25 tỷ USD. Nghĩa là 100 USD giá trị xuất hàng hóa sang Mỹ thì chỉ có khoảng 20 - 30 USD do người Việt làm ra. Trong khi với ngành phần mềm, cứ 100 USD thì có 84 - 86 USD do người Việt làm ra.
 |
| Theo Chủ tịch FPT Software Hoàng Nam Tiến, trung bình mỗi năm một CBNV FPT Software làm ra khoảng 550 triệu đồng và nếu so với các ngành xuất khẩu của Việt Nam trừ dầu khí, than đá, phần mềm đang có giá trị xuất khẩu trên đầu người cao nhất. |
Ở lĩnh vực nông sản, ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần XNK Intimex - Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, cho biết tiêu, cà phê và hạt điều đang xuất sang Mỹ cực tốt. Riêng mặt hàng tiêu mỗi năm Mỹ nhập hàng từ VN tăng bình quân 30%. Tiêu và cà phê xuất đi cũng tăng hơn 10% so cùng kỳ năm trước.
Đánh giá về điều này, ông Robert Trần, Tổng giám đốc Tập đoàn tư vấn Robenny (Canada), phụ trách thị trường châu Á - Thái Bình Dương và Mỹ, cho rằng con số xuất khẩu từ Việt Nam vẫn chưa thể hiện hết tiềm năng của cả Việt Nam và thị trường Mỹ. Ông phân tích: Lượng hàng hóa từ Việt Nam vào Mỹ tăng 77% trong những năm gần đây, song nếu tính về giá trị thì còn quá khiêm tốn. Hiện Việt Nam xuất siêu sang Mỹ và giá trị chiếm khoảng hơn 20% trị giá xuất khẩu của cả nước nhưng so với quy mô thị trường Mỹ, hàng Việt Nam chiếm vị trí quá khiêm tốn, chưa tới 2%.
Gia tăng bán hàng Việt
Thị trường Mỹ đã trở thành điểm sáng duy nhất trong bức tranh xuất nhập khẩu của Việt Nam nhiều năm qua. Nhưng điều đó cũng chưa đủ thay đổi cán cân nhập siêu thường xuyên của Việt Nam. Năm 2016, nếu thành tích xuất siêu sang Mỹ được gần 30 tỷ USD thì đã bị thị trường Trung Quốc “nuốt” gần hết khi nước này xuất siêu vào Việt Nam đến 28 tỷ USD.
Tuy nhiên, nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ yếu vẫn làm gia công như dệt may, da giày phải nhập nguyên phụ liệu từ các nước. Đặc biệt, kim ngạch xuất khẩu qua Mỹ vẫn chủ yếu thuộc về các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Năm 2016, điện thoại các loại và linh kiện từ Việt nam xuất vào Mỹ đạt 4,3 tỷ USD nhưng giá trị này hoàn toàn thuộc về Tập đoàn Samsung. Vì thế, để thay đổi cơ cấu mặt hàng để bán sang các thị trường thế giới nói chung và Mỹ nói riêng, các chuyên gia đều cho rằng bản thân Chính phủ và doanh nghiệp đều phải tăng tốc xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm mang hàm lượng Việt Nam nhiều hơn như hàng nông sản, trái cây...
Theo ông Đỗ Hà Nam, hiện khó khăn của trái cây Việt Nam để có thể đến với người tiêu dùng Mỹ là vận chuyển đường xa khiến giá thành đẩy lên cao. Thứ hai, công nghệ bảo quản của Việt Nam chưa tốt, chưa đáp ứng yêu cầu khắt khe của Mỹ, công tác xây dựng xúc tiến thương mại vào thị trường này chưa mạnh... Nhiều hàng hóa Việt Nam xuất qua Mỹ vẫn qua con đường vòng, thông qua các đối tác khác. Ông Nam cho rằng sau chuyến đi của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đến Mỹ, sẽ có nhiều quyết sách mạnh mẽ hơn để mời gọi đầu tư từ Mỹ vào Việt Nam và thúc đẩy thương mại theo chiều ngược lại.
Tuy nhiên, doanh nghiệp phải chủ động trong việc tìm kiếm đối tác tốt hơn. Hiện các mặt hàng nông sản của Mỹ như táo, nho, bắp, Việt Nam nhập số lượng lớn và tăng hằng năm, nhưng trái cây rau quả Việt chưa được người tiêu dùng Mỹ biết đến nhiều. “Bản thân các doanh nghiệp ngoài việc đi tham gia các kỳ hội chợ, xúc tiến thương mại tại Mỹ, phải gặp gỡ trao đổi trực tiếp với đối tác tại Mỹ hay tại Việt Nam, gặp trực tiếp các hệ thống phân phối lớn của Mỹ, gặp họ để nắm bắt nhu cầu của họ thế nào nhằm có chiến lược bán hàng phù hợp. Kinh nghiệm của chúng tôi đi bán tiêu cho Mỹ chỉ đơn giản có vậy”, ông Nam chia sẻ thêm.
>> Nikkei: ‘Thủ tướng ‘mở lối’ cho FPT, Vietjet tăng tốc thị trường Mỹ’
Thanh Niên
Ý kiến
()