35 năm qua, FPT đã đóng góp rất nhiều trong việc đưa trí tuệ Việt Nam ra nước ngoài, đưa tên Việt Nam lên bản đồ số thế giới. Tương lai, FPT sẽ tiếp tục khẳng định vị thế của một Tập đoàn CNTT hàng đầu Việt Nam và vươn lên toàn cầu. 

Trong 35 năm hình thành và phát triển, FPT đã dành trọn hơn 10 năm để nghiên cứu và đầu tư cho AI, với mong muốn xây dựng nền móng vững chắc về công nghệ.

“Từ năm 2013, ngay khi AI còn là khái niệm rất mới ở Việt Nam, FPT đã tiên phong đầu tư toàn diện gồm: nghiên cứu; phát triển sản phẩm, dịch vụ, giải pháp; đào tạo nguồn lực và tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp, tổ chức hàng đầu thế giới về AI. Mỗi năm, chúng tôi đầu tư ít nhất 100 tỷ đồng cho nghiên cứu, phát triển ứng dụng công nghệ này”, Giám đốc Công nghệ FPT Vũ Anh Tú chia sẻ.

Sản phẩm đầu tiên liên quan đến trí tuệ nhân tạo ở FPT là dự án AI dịch thuật hai chiều Anh - Nhật để áp dụng cho các dự án của FPT Software vào năm 2011, Giám đốc khoa học FPT Smart Cloud Trần Thế Trung nhớ lại.

Anh Trung cho hay, dự án có mục tiêu tận dụng kho dữ liệu có sẵn từ các dự án FPT Software đã làm cho thị trường Nhật Bản, trong đó có rất nhiều nội dung song ngữ Anh - Nhật, vốn phải thực hiện chuyển ngữ bằng sức người. Song song đó, dự án hướng đến tạo ra công cụ AI hỗ trợ dịch tự động, hoặc bán tự động, giúp tăng năng suất lao động của người FPT Software trong các dự án với thị trường Nhật.

Thực hiện được nửa năm thì dự án vấp phải vấn đề bảo mật dữ liệu. Hầu hết đơn vị ở FPT Software không thể chia sẻ dữ liệu song ngữ cho nhóm dự án, do lo ngại các rủi ro. Thiếu dữ liệu nền, dự án phải hoãn lại. Tuy nhiên, sau này FPT Software đã tái khởi động dự án và cho ra đời sản phẩm akaTrans đóng góp hiệu quả cho hoạt động của Phần mềm FPT.

Những ngày đầu tháng 11/2012, VnExpress và hàng loạt báo lớn cùng đưa tin TP HCM cảnh báo kẹt xe bằng biển báo điện tử.

Khi đó, dự án "Bảng quang báo giao thông" do Công ty TNHH Giải pháp công nghệ cao FPT (FTS), Kênh VOV giao thông (Đài Tiếng nói Việt Nam) và Sở Giao thông Vận tải TP HCM cùng ký kết triển khai.

Cụ thể, FTS ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong xử lý hình ảnh để cập nhật tình trạng và cảnh báo giao thông. Tình trạng giao thông theo thời gian thực được theo dõi và tự động phát hiện bất thường, đưa ra những cảnh báo kịp thời.

Theo anh Nguyễn Đức Minh Quân, Giám đốc Trung tâm Giải pháp thành phố thông minh (FPT IS) - nhân sự FTS tham gia dự án - tầm nhìn cũng như mục tiêu của FTS khi đó là xây dựng các giải pháp (giao thông, y tế….) thông minh nên việc áp dụng AI là cách duy nhất để làm cho các giải pháp thông minh, “không thể khác được”.

“Cách đây 12 năm, nhóm dự án gần như tiên phong ứng dụng AI ở FPT và Việt Nam. Khi đó, AI còn thô sơ và khó tiếp cận. Phần cứng, thuật toán, nhân lực AI đều khá hạn chế. Mức độ phổ cập AI còn thấp, khó thuyết phục khách hàng, cơ quan quản lý cho phép ứng dụng”, anh Quân liệt kê các khó khăn.

Song song, nhóm dự án chỉ có thể học hỏi từ các giải pháp và mô hình của nước ngoài. “Gặp rất nhiều khó khăn nhưng chúng tôi vẫn quyết tâm chinh phục, đưa AI vào sản phẩm thành công”, anh Quân nói.

Theo Giám đốc Công nghệ FPT Vũ Anh Tú, qua các giai đoạn phát triển, Trung tâm quản lý điều hành giao thông đô thị TP HCM có thể kết hợp các camera giám sát cùng hơn 70.000 dữ liệu GPS để tối ưu, giảm thời gian chờ tại các nút giao thông, chiều dài hàng đợi, tăng năng lực thông hành từ 15-20%.

Trong khi đó, Giám đốc khoa học FPT Smart Cloud Trần Thế Trung nhớ lại, sau một số dự án nhỏ ứng dụng AI, từ 2013 FPT bắt đầu có chiến lược làm sản phẩm, trong đó tập trung vào xử lý ngôn ngữ tự nhiên với tiếng Việt và xử lý tiếng nói tiếng Việt, bởi “chúng ta đánh giá mảng này mình có cơ hội cạnh tranh với thế giới”. Và FPT AI Engage - sản phẩm ra đời năm 2019 nổi bật trong hệ sinh thái FPT.AI sau này - là thành quả của chiến lược làm sản phẩm từ 2013.

“Tại thị trường Việt Nam, FPT.AI được ứng dụng tại hơn 20 ngân hàng, tổ chức tài chính, công ty bảo hiểm hàng đầu... Ở các tổ chức này, trợ lý ảo AI của FPT có thể thực hiện 800.000 cuộc gọi chăm sóc khách hàng cho hơn 8 triệu khách hàng, tương đương năng suất lao động của 180 nhân viên - đây là điều không thể nếu thực hiện bằng phương thức truyền thống”, anh Vũ Anh Tú nói về hệ sinh thái FPT.AI (thuộc FPT Smart Cloud).

Quay về thời điểm FPT.AI ra mắt - năm 2017, FPT kỳ vọng đây sẽ là “vũ khí” giúp doanh nghiệp Việt Nam ứng dụng AI để tăng tốc trên đường đua công nghệ. Trong khuôn khổ sự kiện FPT Techday 2017, FPT đã chính thức trình làng nền tảng trí tuệ nhân tạo FPT.AI.

Thời điểm này, FPT.AI là nền tảng trí tuệ nhân tạo toàn diện và đầu tiên tại Việt Nam. Sau 8 năm ra mắt, hệ sinh thái FPT.AI vẫn là nền tảng AI chiếm vị trí duy nhất và toàn diện nhất ở Việt Nam.

Tháng 8/2020, FPT Smart Cloud ra đời với sứ mệnh giúp các doanh nghiệp chuyển đổi số linh hoạt, sáng tạo trong hoạt động vận hành với các dịch vụ đẳng cấp thế giới. FPT Smart Cloud như “mũi nhọn” đưa FPT khai phá, chiếm lĩnh đỉnh cao công nghệ.

Hiện, hệ sinh thái FPT.AI của nhà FPT Smart Cloud có 20 sản phẩm và giải pháp nổi trội như FPT AI Engage, FPT AI Chat, FPT AI eKYC, FPT AI Enhance…, phục vụ 20 triệu người dùng cuối và 600 triệu lượt sử dụng mỗi năm. Hơn 100 doanh nghiệp tại 15 quốc gia đang sử dụng sản phẩm, giải pháp AI do FPT cung cấp.

Tiên phong và dẫn đầu trong thị trường AI tại Việt Nam, FPT.AI tiếp tục hành trình vươn mình mạnh mẽ ra toàn cầu. Đội ngũ chuyên gia của FPT vẫn tiếp tục nghiên cứu, ứng dụng công nghệ AI mới nhất vào FPT.AI với mục tiêu duy trì phong độ cho hệ sinh thái này tại Việt Nam - “đầu tiên – duy nhất - toàn diện nhất”.

Trong hành trình “cất cánh” với bệ phóng công nghệ, FPT đẩy mạnh hợp tác với Viện Công nghệ Trí tuệ nhân tạo hàng đầu thế giới Mila, được dẫn dắt bởi "bố già AI" Yoshua Bengio (ký kết hợp tác lần đầu vào ngày 12/6/2020 và lần thứ 2 vào ngày 5/6/2023). FPT trở thành tập đoàn công nghệ đầu tiên tại khu vực Đông Nam Á ký kết đối tác chiến lược của Viện Nghiên cứu AI Mila.

Chia sẻ tại lễ ký kết, anh Trương Gia Bình - Chủ tịch HĐQT FPT khẳng định: “Chúng tôi có một giấc mơ đưa Việt Nam trở thành trung tâm AI của thế giới, với sự tư vấn và kinh nghiệm thành công của Mila, chúng tôi tin giấc mơ này sẽ thành hiện thực, Việt Nam sẽ trở thành trung tâm AI hàng đầu trong khu vực Đông Nam Á”.

Từ những cam kết trên, ngày 20/1/2021, FPT chính thức ra mắt Trung tâm nghiên cứu và Ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (QAI) tại Quy Nhơn. Mục tiêu là biến thành phố biển miền Trung thành thủ phủ AI hàng đầu của khu vực và thế giới.

QAI mang sứ mệnh là đầu tàu xây dựng thung lũng Trí tuệ nhân tạo tại Quy Nhơn (Bình Định). Đây không chỉ là chiến lược của FPT, Mila mà còn là chiến lược phát triển công nghệ mang tầm quốc gia và thế giới.

Với quyết tâm trên, tháng 5/2023, FPT tiếp tục tổ chức lễ động thổ dự án Tổ hợp Trung tâm nghiên cứu, sản xuất và đào tạo chuyên gia công nghệ, nằm tại Thung lũng Quy Hòa, khu vực 2, phường Ghềnh Ráng, thành phố Quy Nhơn, với vốn đầu tư hơn 2.000 tỷ đồng.

Hiện, Tập đoàn đang gấp rút xây dựng Trung tâm Trí tuệ nhân tạo - Đô thị phụ trợ tại Quy Nhơn (thuộc Khu đô thị mới Long Vân) với mục tiêu tạo nơi làm việc, nghiên cứu sản xuất phần mềm, chuyên sâu về AI cho 20.000 chuyên gia, học viên.

FPT cũng xác định rõ, “thủ phủ AI” còn là nơi cung ứng các dịch vụ công nghệ cao, dựa trên các công nghệ là xu hướng thế giới như AI, dữ liệu lớn, Internet vạn vật, tự động hóa…

Tháng 2 vừa qua, FPT chinh phục dự án triệu USD đầu tiên trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Cụ thể, Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo Quy Nhơn thành công hợp tác cho một hợp đồng trọn gói trị giá 1,2 triệu USD với khách hàng là nhà cung cấp các sản phẩm và vật liệu kết cấu xây dựng nhà ở hàng đầu của Mỹ.

Đây là hợp đồng triệu USD đầu tiên của Tập đoàn trong lĩnh vực AI, sau khoảng 10 tháng nhà FPT làm việc với khách hàng. Theo đánh giá từ Giám đốc QAI Vũ Hồng Chiên, có được dự án này là vô cùng khó khăn. Mặc dù trí tuệ nhân tạo và khoa học dữ liệu đang phát triển mạnh mẽ, vẫn còn khá ít công ty dám đầu tư mạnh tay để phát triển các giải pháp AI và ứng dụng thực tế vào sản xuất.

Hợp đồng này đã minh chứng năng lực và trình độ của các chuyên gia AI thuộc FPT, nâng cao vị thế của Tập đoàn trong đường đua AI, mở ra cơ hội để chinh phục các hợp đồng hàng triệu, chục triệu USD trong tương lai gần.

Trong Hội nghị Chiến lược FPT được tổ chức cuối năm 2023 với định hướng cho giai đoạn 2024-2026, anh Trương Gia Bình từng đánh giá, chuyển đổi AI trở thành một bước chuyển dịch mới mang tính lịch sử. Anh cho rằng siêu máy tính AI sẽ là hạ tầng quan trọng nhất của công cuộc chuyển đổi AI để sản xuất ra trí tuệ - tài sản quan trọng và có giá trị nhất trong tương lai. Và khát vọng tiếp theo của FPT sẽ mang tên “Việt Nam AI”.

Chủ tịch FPT nhìn nhận, FPT có nhiều việc phải làm và cần làm khẩu trương để đón bắt thời cơ. “FPT phải trở thành tập đoàn hàng đầu toàn cầu trong dịch vụ thông minh. Đất nước cần một tập đoàn như vậy. Niềm tự hào Việt Nam thúc giục mỗi chúng ta làm nên tập đoàn như vậy”, anh Bình nhấn mạnh.

Vì những lẽ trên, FPT đã tiên phong đầu tư những nhà máy quy mô lớn, sản xuất từ dữ liệu lớn ra trí tuệ, xây dựng lực lượng chuyên gia hùng hậu về chuyển đổi AI… Cứ mỗi năm, FPT đầu tư khoảng 100 tỷ đồng cho nghiên cứu và từ năm 2021, đầu tư thêm 300 tỷ đồng cho mảng công nghệ này trong vòng 5 năm vì khát vọng mang tên “Việt Nam AI”.

Ngày 24/10/2023, FPT và Landing AI - công ty phần mềm thị giác máy tính và trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Mỹ - ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược để phát triển kinh doanh và nguồn nhân lực.

Thỏa thuận bàn về một kế hoạch mở trung tâm kỹ thuật tại Việt Nam để phát triển nhân sự AI chất lượng cao. Đồng thời, hai bên có kế hoạch xây dựng giáo trình chuyên đào tạo về AI cho học sinh từ lớp 1 đến lớp 12 của FPT.

"Sự hợp tác với các công ty hàng đầu thế giới như Landing AI, với Tiến sĩ Andrew Ng sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho phát triển AI tại Việt Nam, góp phần đưa Việt Nam trở thành cường quốc dẫn đầu về AI", anh Trương Gia Bình Bình chia sẻ.

Trong chuỗi thành công về lĩnh vực AI, tháng 10/2023, FPT ra mắt nền tảng FPT GenAI - nền tảng AI thế hệ mới, được nghiên cứu và phát triển nhằm ứng dụng công nghệ Generative AI vào các sản phẩm thuộc hệ sinh thái FPT.AI. Chiến lược này giúp FPT tiến xa hơn trong lĩnh vực AI.

“Cuộc đánh cược bước tiếp theo của FPT sau ChatGPT sẽ là trí tuệ tạo sinh về thị giác máy tính”, anh Trương Gia Bình khẳng định.

FPT ra mắt FPT GenAI trong khuôn khổ sự kiện Techday 2023.

Ngay từ ngày đầu thành lập, FPT đã có một khát vọng, bằng lao động sáng tạo trong khoa học - công nghệ góp phần hưng thịnh quốc gia. 35 năm qua, FPT chưa bao giờ ngưng khát vọng này.

Trong Techday 2023, Chủ tịch FPT từng nhấn mạnh: "Khẩu hiệu của chúng tôi là AI mọi nơi và mọi lúc, lực lượng trí tuệ nhân tạo của FPT đang phát triển. Và FPT có khát vọng đưa Việt Nam ghi tên trên bản đồ số thế giới".

AI đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển của FPT. Hơn 11 năm đầu tư cho lĩnh vực này, hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo của nhà F đang có hơn 20 sản phẩm và giải pháp, phục vụ hơn 20 triệu người dùng tại 15 quốc gia.

Anh Vũ Anh Tú cho biết, trong năm nay, FPT sẽ đẩy mạnh hợp tác với Landing AI và mở phòng thí nghiệm liên doanh về lái xe tự động hiện đại nhất trong mảng computer vision. Đồng thời, FPT cũng sẽ đầu tư quy mô lớn xây dựng các trung tâm hạ tầng tính toán lớn cho AI, siêu máy tính bằng việc hợp tác chiến lược với Nvidia.

Theo chia sẻ của Giám đốc Công nghệ FPT, năm nay, FPT sẽ đầu tư thêm hàng trăm tỷ đồng nghiên cứu ứng dụng AI để nâng cao năng suất lao động cho đội ngũ nhân viên FPT trên toàn cầu, với tiềm năng tăng từ 10%-20%.

“Song song, FPT tập trung nghiên cứu lĩnh vực AI biên và AI cận biên. Các nghiên cứu này hứa hẹn giúp chúng tôi sản xuất các thiết bị AI biên và cận biên với chi phí cực kỳ phù hợp với thị trường Việt Nam và những nước đang phát triển khác. Mọi người dân có thể tiếp cận, sử dụng và được hưởng lợi từ AI với chi phí bình dân trong các lĩnh vực sản xuất, giao thông, an ninh”, anh Vũ Anh Tú nói thêm.

Trong lĩnh vực nghiên cứu cơ bản, FPT hợp tác các viện nghiên cứu quốc tế lớn, trường đại học ở những vùng đất FPT đang hiện diện, nhằm đẩy mạnh công trình nghiên cứu chung tại quốc gia sở tại. Đồng thời, Tập đoàn nhắm tới việc kết hợp với những công ty AI chuyên sâu về Automotive và Healthcare để tạo ra các sản phẩm, giải pháp mới. “Cuối cùng, chúng tôi tập trung hoàn thiện cơ sở vật chất trung tâm trí tuệ nhân tạo tại Quy Nhơn (Bình Định) nhằm sớm hình thành thung lũng AI tầm cỡ tại khu vực”, Giám đốc Công nghệ FPT nói.

Để thúc đẩy nghiên cứu, xây dựng cũng như ứng dụng các giải pháp về AI thì việc xây dựng nguồn nhân lực trẻ am hiểu công nghệ là điều quan trọng. FPT đã hợp tác với Landing AI để thiết kế chương trình đào tạo AI cho học sinh từ lớp 1 đến lớp 12 trong hệ thống giáo dục FPT, mang cơ hội tiếp cận những ưu việt của công nghệ này tới thế hệ trẻ.

Hơn 1 thập kỷ đầu tư cho AI, xem AI là hạt nhân trong chiến lược phát triển của Tập đoàn, Giám đốc Công nghệ FPT Vũ Anh Tú khẳng định: “FPT đặt mục tiêu bứt phá dẫn đầu về AI, đưa Việt Nam trở thành trung tâm AI của khu vực và thế giới”.

FPT quyết liệt chinh phục đỉnh cao Việt Nam AI. Và Chủ tịch FPT Trương Gia Bình đã khẳng định, thời khắc Việt Nam đã đến. Phát triển theo cách không tính toán trước nhưng bằng hành động thực tiễn, Việt Nam đã sẵn sàng cho tương lai của một quốc gia AI hùng cường. Nếu có 1 triệu chuyên gia AI, Việt Nam nằm trong số những dân tộc thành công nhất trên thế giới.

Viết Chung

Thiết kế: Khôi Phm