Quyết định “đặt cược” cho AI
Giữa bối cảnh FPT đẩy mạnh chiến lược chinh phục “Đỉnh AI”, chuyển đổi mô hình làm việc sang “AI-first” và thúc đẩy năng suất lao động dựa trên tự động hóa thông minh, Vũ Văn Hưng - Trưởng phòng FHN đã chọn đi theo một con đường không dễ: tái thiết toàn bộ phương thức làm việc của nghề phân tích nghiệp vụ (BA) bằng AI. Với anh, AI không chỉ là công cụ hỗ trợ vài tác vụ nhỏ lẻ. Nó là chìa khóa để thay đổi gốc rễ cách phân tích nghiệp vụ, viết tài liệu và tương tác với khách hàng.
Hành trình bắt đầu từ một khoảnh khắc rất đời thường: một chuyên viên phân tích nghiệp vụ có quá nhiều việc cần xử lý mỗi ngày. Hàng chục tài liệu cần viết, các buổi họp liên tục, nhiệm vụ thay đổi chóng mặt. Thêm vào đó, thị trường công nghệ đang dịch chuyển quá nhanh, yêu cầu tài liệu kỹ thuật ngày càng chi tiết và chuẩn hóa hơn. Pain point (Nỗi đau) của nghề phân tích nghiệp vụ càng rõ khi khối lượng yêu cầu tăng theo từng giai đoạn, nhưng thời gian thì không bao giờ đủ.
 |
| Những nỗ lực tiên phong đưa AI ứng dụng vào công việc đã giúp anh Hưng nhận giải thưởng cá nhân OKR xuất sắc quý III. |
Trong lúc đó, AI phát triển vượt trội. Anh Hưng cho biết, bản thân theo dõi các tiến bộ này từ vài năm trước, nhưng bước ngoặt thực sự chỉ đến khi anh tham gia một cuộc thi hackathon của khách hàng và giành giải. Đây là cột mốc khiến anh tin rằng AI đã đủ độ chính xác, đủ tốc độ và đủ thông minh để thay đổi cách chuyên viên phân tích nghiệp vụ làm việc hàng ngày.
Từ bước đệm ấy, anh bắt tay thử nghiệm xây dựng cách GPT phục vụ công việc như phân tích bài toán, thiết kế chức năng, mô tả màn hình hay đọc hiểu tài liệu nghiệp vụ... Tuy nhiên, anh nhanh chóng nhận ra rằng các công cụ AI đại trà chỉ phù hợp cho những nhu cầu phổ thông. Nghề phân tích nghiệp vụ lại cần tính chuyên sâu, tính liền mạch và mức độ chính xác cao hơn nhiều.
Ngoài vấn đề chuyên môn, anh còn vấp phải một thách thức quan trọng: bảo mật dữ liệu. Chuyên viên phân tích nghiệp vụ thường xử lý các thông tin nhạy cảm của khách hàng, từ quy trình nghiệp vụ đến dữ liệu đặc thù. Việc sử dụng AI ở môi trường công cộng khiến anh và cộng sự chưa thể yên tâm.
Trong lúc tìm lời giải, anh nhìn lại hệ thống công cụ hỗ trợ nội bộ mà đơn vị đã phát triển nhiều năm. Và ý tưởng lớn xuất hiện: nếu tích hợp AI vào hệ thống tác nghiệp hiện có thì vừa tận dụng được nền tảng quen thuộc, vừa giải quyết được vấn đề bảo mật. Nếu phát triển theo mô hình đa tác nhân (multi-agent) của Microsoft, chuyên viên phân tích nghiệp vụ còn có thể làm việc cùng một “đội ngũ agent” chuyên trách từng đầu mục, tương tự như một team phân tích nghiệp vụ ảo.
Ý tưởng ấy ngay lập tức được trình bày với lãnh đạo công nghệ cấp cao. Sau khi thuyết phục Giám đốc Sản xuất (CDO) và Giám đốc Chuyển đổi số (CDTO) bằng logic, trải nghiệm thực tế và tầm ảnh hưởng của sản phẩm, anh được “bật đèn xanh” để bắt đầu hành trình xây dựng Orca AI.
Orca AI - Bước tiến định hình tương lai BA thời “AI-first”
Ngay từ khi ra đời, Orca AI được thiết kế theo triết lý rõ ràng: một hệ thống trợ lý (agent) làm việc như một tổ đội chuyên nghiệp. Thay vì một mô hình AI đơn lẻ làm tất cả mọi thứ, Orca AI phân chia vai trò cho từng agent: phân tích nghiệp vụ, đọc tài liệu, mô tả màn hình, viết đặc tả chi tiết, hỗ trợ đấu thầu. Mỗi trợ lý có nhiệm vụ riêng, nhưng được điều phối bởi một trợ lý đóng vai trò quản trị để tránh trùng lặp và bảo đảm tính thống nhất của đầu ra.
Việc thiết kế multi-agent là thách thức lớn vì công nghệ còn rất mới. Team phát triển chia công việc thành hai giai đoạn. Giai đoạn một là xây dựng trợ lý đóng vai trò quản trị (agent team lead) giao từng đầu việc cụ thể cho từng nhân sự. Giai đoạn hai mở rộng lên các tác vụ phức tạp hơn, yêu cầu nhiều agent phối hợp song song.
Bên cạnh nền tảng công nghệ, anh Hưng còn tạo ra cộng đồng “AI Champion” gồm 5 thành viên. Đây là các thuộc hai nhóm: người có nhiều năm kinh nghiệm nhưng sẵn sàng thay đổi, và người trẻ máu lửa, không ngại thử cái mới. Nhóm này chịu trách nhiệm đào tạo, lan tỏa và hướng dẫn đội ngũ chuyên viên phân tích nghiệp vụ sử dụng Orca AI hiệu quả.
 |
| Công nghệ AI đang thay đổi đáng kể cách team BA vận hành. |
Thực tế, dù phải giải quyết nhiều yếu tố kỹ thuật phức tạp, nhưng thách thức lớn nhất theo anh Hưng vẫn là thay đổi tư duy của chuyên viên phân tích nghiệp vụ: “Rất nhiều đồng nghiệp ban đầu lo lắng AI sẽ thay thế vai trò của mình. Tôi và các thành viên trong team ‘AI Champion’ phải liên tục giải thích với các bạn, rằng AI không viết thay chuyên viên phân tích nghiệp vụ, mà giúp anh em làm nhanh hơn để dành thời gian tập trung cho những phần việc quan trọng nhất - kết nối, thương lượng, khai phá yêu cầu khách hàng”.
Với triết lý “AI hỗ trợ, BA làm chủ”, Orca AI đã chứng minh hiệu quả rõ rệt. Nhiều chuyên viên phân tích nghiệp vụ giảm được 30-50% thời gian xử lý yêu cầu, đặc biệt trong các công việc tốn nhiều thời gian như phân tích nghiệp vụ dài hoặc viết tài liệu chi tiết. Thay vì dành cả ngày cho tài liệu, nhiều bạn chỉ còn mất nửa buổi để hoàn thành phiên bản đầu.
Bước ngoặt quan trọng là khi Orca AI tiến hành “demo” nhóm tính năng giai đoạn 1 cho các lãnh đạo nhà Phần mềm. Sản phẩm được đánh giá là bước tiến lớn trong hành trình khia phá tiềm năng AI, phù hợp với chiến lược “AI-first” của đơn vị và được cho phép triển khai tiếp giai đoạn 2.
Việc được vinh danh cá nhân OKR xuất sắc quý III là ghi nhận xứng đáng cho anh Vũ Văn Hưng - người đã dám làm điều khó nhất: thay đổi từ bên trong, từ đội ngũ vận hành - nơi chịu áp lực thực tế lớn nhất. Cá nhân OKR xuất sắc quý III chia sẻ: “Một việc trước đây cần một ngày thì nay với AI chỉ còn nửa ngày. Khách hàng sẽ đòi hỏi nhiều hơn, dự án sẽ yêu cầu nhanh hơn. Càng sớm bắt đầu với AI, chúng ta càng có lợi thế dẫn đầu. Còn nếu đứng ngoài, sẽ đến lúc công việc buộc chúng ta phải thay đổi”.
Trí Đức
Ý kiến
()