Sử ký FPT: Hồi tưởng về sự kiện động đất, sóng thần Nhật Bản

Những tâm trạng, cảm xúc khi chứng kiến thảm họa động đất, sóng thần tại Nhật Bản và khi quyết định lập tức có mặt tại Nhật thời điểm đó.

Trận động đất đã gây ra một cơn sóng thần khổng lồ ngoài khơi Nhật Bản khiến hàng nghìn người chết và gây ra cuộc khủng hoảng hạt nhân tồi tệ nhất thế giới trong vòng 1/4 thế kỷ.

Tôi nhớ ngày 11/3/2011, khi Nhật Bản xảy ra thảm họa, tôi đang trên đường đi công tác từ Mỹ trở về, qua sân bay Hong Kong thì nhận được điện thoại của anh Trần Xuân (KhôiTX, lúc đó đang là Phó Giám đốc của FPT Japan) báo tin khẩn cấp từ Nhật Bản. Rồi sau đó, khi về đến Việt Nam, tin tức từ các phương tiện đại chúng hằng ngày hằng giờ đưa tin về thảm họa ngày càng nguy kịch và gia tăng tại Nhật Bản. FPT Software là công ty thành viên của FPT, lúc đó có hơn 100 nhân viên đang làm việc tại khu vực Tokyo, gần với nơi xảy ra thảm họa.

Các lãnh đạo tập đoàn rất lo lắng về tình hình an toàn cho nhân viên tại Nhật. Sức ép từ phía gia đình của các nhân viên liên tục tới công ty, hàng loạt điện thoại của các gia đình nhân viên gọi về FPT Software. Nhân viên tại Nhật phân tán, vẫn chưa liên lạc được hết với nhau sau ngày 11/3. Internet bị gián đoạn, các phương tiện tàu xe tại Nhật ngừng hoạt động. Công ty FPT Japan đóng cửa. Bác Ogawa (lúc đó là Giám đốc của FPT Japan) và KhôiTX vô cùng lo lắng, giữ liên lạc hàng giờ với Việt Nam để nhận hỗ trợ. Bác Ogawa một mình sử dụng 3 máy tính đồng thời để nghe thông tin từ nhiều kênh khác nhau của chính phủ Nhật để chỉ đạo tại Tokyo. Tôi vẫn nghĩ rằng lúc đó, người cầm cờ ở FPT Japan không phải là bác Ogawa thì công ty đã tán loạn và thất bại.

Rất nhiều tướng lĩnh nản lòng đòi về Việt Nam, nhiều việc gần như không thể kiểm soát nổi. Tuy vậy, bác Ogawa vẫn vững vàng duy trì công ty trở lại hoạt động theo chỉ thị của chính phủ và khách hàng Nhật Bản. Chúng tôi không thể không sang Nhật ngay để hỗ trợ bác Ogawa và Ban lãnh đạo FPT Japan lúc đó, đúng lúc và kịp thời. Hơn thế nữa, người dẫn đầu của đoàn FPT lại chính là anh Trương Gia Bình.

Khách hàng Nhật Bản sau này đã đánh giá rất cao về cách hành xử của FPT và toàn thể nhân viên FPT lúc bấy giờ. Chúng ta không bỏ khách hàng lúc khó khăn thì khách hàng cũng không bao giờ bỏ chúng ta. Đó là bài học lớn trong thảm họa lần này.

Vùng đất vẫn còn cảnh đổ nát và hoang tàn. Ảnh: Internet.

Vì sao cần phải có mặt để thăm hỏi và chia sẻ khó khăn với khách hàng vào thời điểm này?

Lúc đầu, thực chất lãnh đạo nghĩ đến các thành viên FPT trước tiên. Lãnh đạo cao nhất của tập đoàn đã liên lạc với Vietnam Airlines và lên phương án khi có tình hình khẩn cấp sẽ thuê cả một chuyên cơ sang Nhật để đón nhân viên của mình về. Tuy vậy, bên cạnh chúng tôi luôn luôn có các khách hàng thân thiết, vào những lúc phải ra quyết định, chúng tôi đều có thể chia sẻ với khách hàng để có những lời khuyên đúng đắn nhất.

Khách hàng thân thiết khi nghe chia sẻ đã lập tức ngăn chúng tôi về phương án đưa chuyên cơ sang Nhật. Chỉ hành động bộc phát nghĩ đến bản thân mình trước tiên sẽ dẫn đến hậu quả khôn lường. Khách hàng còn thì chúng ta sẽ còn. Khách hàng trong lúc bản thân họ đang rất khó khăn vẫn nghĩ đến chúng ta, thì không có lý do gì chúng ta lại bỏ rơi và rời bỏ họ lúc này. Tuy vậy, để tiếp sức và kịp thời động viên các thành viên của mình, Ban lãnh đạo FPT đã quyết định lãnh đạo cao nhất phải có mặt ở chiến trường để chỉ huy và chia sẻ khó khăn với nhân viên của mình.

Cảm xúc khi nhớ về sự kiện này sau hai năm

Xem TV, sau 2 năm xảy ra thảm họa, tuy mọi thứ đã đi vào ổn định, nhưng vùng đất Fukushima, trường học vẫn vắng trẻ em, 40.000 người dân đã ra đi chưa quay trở lại, vùng đất vẫn còn cảnh đổ nát và hoang tàn. Tuy vậy, tôi hiểu rằng vùng đất này sẽ lại đâm chồi và phát triển mạnh hơn nhiều trong tương lai. Sự kiện động đất năm 1995 ở Kobe đã chứng tỏ điều đó. Người dân Nhật Bản đã làm nên các kỳ tích và chứng tỏ sức mạnh của tinh thần, của ý chí trước hàng vạn khó khăn trong lịch sử của họ.

Trong khó khăn mới biết sức mạnh của một dân tộc, những câu chuyện về trẻ em Nhật Bản, sự đoàn kết và kỷ luật của người Nhật trong hoàn cảnh khó khăn mãi là bài học lớn cho các dân tộc khác trên thế giới noi theo. Tôi mong ước Việt Nam cũng học được từ người bạn lớn của mình.

Những kỷ niệm trong chuyến thăm Nhật Bản vào đúng lúc xảy ra thảm họa động đất, sóng thần

Ngày thứ 2 (14/3/2911), ngay khi có TV meeting với văn phòng của FPT Japan, nghe bác Ogawa báo cáo về tình hình rất khẩn trương và nghiêm trọng ở Nhật, các nhân viên hoảng loạn, đòi được về nước. Liên lạc vẫn bị gián đoạn với các thành viên. Anh Bình quyết định hôm sau sẽ lên đường sang Nhật. Chúng tôi ngỡ ngàng với quyết định quá nhanh và quả quyết của anh Bình. Tất nhiên, trước lúc đó tôi cũng đã chuẩn bị để sang Nhật và anh Nam cũng đã sẵn sàng để lên đường, nhưng quyết định trực tiếp anh Bình đi thì tất cả đều sửng sốt.

Chúng tôi chỉ có một ngày để chuẩn bị mọi thứ, dự định sẽ mang theo 100 kg hàng hóa bao gồm mỳ ăn liền, khẩu trang hoạt tính chống phóng xạ, chè xanh... cho nhân viên và cả cho các khách hàng của mình. Chúng tôi khẩn trương đặt vé máy bay, đặt lịch thăm khách hàng, mọi thứ tiến hành nhanh như tên lửa. Trong lúc chuẩn bị, tôi liên tiếp nhận được các cuộc điện thoại của các lãnh đạo của FPT, ai cũng kịch liệt phản đối việc anh Bình trực tiếp đi Nhật trong lúc nguy hiểm như thế này, lý do là anh Bình còn phải chịu trách nhiệm với 15.000 người FPT, việc sang Nhật của anh lúc này là một sự mạo hiểm cho toàn công ty.

Khoảng 22h ngày 15/3 thì chúng tôi phải ra sân bay, nhưng cho đến tận 20h, lãnh đạo FPT vẫn kịch liệt phản đối và gây sức ép với anh Bình để anh không lên được máy bay sang Nhật. Khi nhìn thấy anh Bình ở sân bay lúc 23h, tôi thở phào nhẹ nhõm. Ba anh em chúng tôi (thêm chị Quách Liễu Hoàn, Phó Giám đốc của FSE - một đơn vị thành viên của FPT Software, đi cùng) lên đường. Đến sân bay, chúng tôi nghĩ rằng máy bay sẽ không có người đi ngoài chúng tôi, máy bay rộng chỗ hơn bình thường để chúng tôi có thể ngả lưng, nhưng vẫn có nhiều khách hàng Nhật Bản đi công tác trở về, mọi người đều bình lặng, thản nhiên, không một chút lo sợ.

Quang cảnh đường phố sau động đất và sóng thần ở Nhật Bản. Ảnh: Internet.

Xuống sân bay, quanh cảnh cũng vẫn yên bình như vậy. Ba anh em với 3 cái khẩu trang và 3 xe chở hàng đầy ắp. Người Nhật vẫn làm việc bình thường. Duy chỉ có hàng dài người nước ngoài ùn ùn kéo nhau rời khỏi Nhật làm nên quang cảnh chật cứng khác thường ở sân bay Narita.

Mặc dù lãnh đạo của tập đoàn sang tận nơi, nói chuyện và sát cánh cùng, nhưng nhiều anh chị em và gia đình họ vẫn rất lo lắng, vẫn muốn công ty có giải pháp cho họ trở về Việt Nam. Trong phòng khách sạn ở Gotanda, 3h sáng, anh Bình vẫn liên lạc bằng điện thoại hàng giờ đồng hồ để nói chuyện với team làm cho khách hàng Hitachi Medical, nơi các bạn làm việc chỉ cách nơi xảy ra thảm họa không đến 160 km. Lúc này, đèn khách sạn vẫn rung rinh, các trận động đất nhỏ vẫn đang liên tiếp xảy ra. Sáng hôm sau, đoàn chúng tôi đã xuống tận nhà máy nơi anh chị em Hitachi Medical đang làm việc để tiếp tục thuyết phục và chia sẻ. Khách hàng thật sự cảm động và các anh chị em, tất cả đã đồng ý ở lại làm việc.

Vị trí, tầm quan trọng của thị trường Nhật trong sự phát triển của FPT

Tôi vẫn cho rằng cụ Phan Bội Châu đã đúng khi định hướng sang Nhật hơn 100 năm trước đây và đưa thanh niên Việt Nam sang Nhật học tập. Anh Bình và FPT cũng vậy, chiến lược Đông du quyết liệt hướng sang Nhật bắt đầu từ những năm 2001, bước ngoặt vào năm 2005 khi FPT mở công ty tại Nhật Bản đã đưa FPT Software phát triển nhanh chóng trên lĩnh vực gia công phần mềm, dẫn tới một công ty phần mềm với 4.000 thành viên như hiện nay.

Khách hàng lớn nhất về doanh số, bền bỉ nhất, tận tình dạy dỗ chúng ta nhiều nhất vẫn là khách hàng Nhật Bản. Thị trường và khách hàng Nhật vẫn hướng đến chúng ta, hướng đến Việt Nam. Xin đừng bao giờ để khách hàng Nhật thất vọng và quay lưng lại với chúng ta. Mãi mãi, Nhật Bản và khách hàng Nhật vẫn là người bạn lớn, đáng tin cậy nhất của Việt Nam và FPT.

Bùi Thị Hồng Liên