‘Khát vọng Việt đưa FPT IS trường tồn trăm năm’

Sự kiện "FPT IS - Khát vọng Việt" diễn ra chiều ngày 10/5 tại tầng 13, tòa nhà FPT Cầu Giấy (Hà Nội) và được livestream trên FPT Workplace, group FPT Chungta News. Chương trình nằm trong chuỗi Talk show nhìn lại dấu ấn tiên phong của FPT 30 năm qua.

Từ 16 nhân viên, nay FPT IS có hơn 3.000 người. Trong 24 năm qua, FPT IS tham gia xây dựng hầu hết các dự án CNTT xương sống của quốc gia và luôn giữ trí vị công ty hệ thống thông tin lớn nhất Việt Nam. Người điều phối Nguyễn Thành Nam khẳng định, FPT IS được coi là anh cả của các công ty thành viên nhà F cũng như ngành CNTT Việt Nam.

Các lãnh đạo nhà F và FPT IS là những khách mời đầu tiên của Talk Show. Nhớ lại chặng đường đầu, Chủ tịch FPT Trương Gia Bình đúc kết, sau một năm thành lập với nhiều thử nghiệm, hợp đồng quan trọng nhất của FPT trong thời kỳ này là hợp đồng Trao đổi máy tính để lấy vật tư, sắt thép, ôtô với Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô, trị giá 1 triệu USD. 

“Hợp đồng quan trọng nhất của FPT là chúng ta ký hợp đồng bao nhiêu máy quy đổi ra bao nhiêu sản phẩm mang về nước”, người đứng đầu nhà F nhận định. Hợp đồng đã tạo bước chuyển biến đột phá cho FPT cả về tài chính và thế lực. Đặc biệt, qua việc thực hiện hợp đồng, bộ phận tin học của FPT được hình thành và phát triển, tạo thành sức mạnh cốt lõi nhất của tập đoàn sau này.

CEO Bùi Quang Ngọc lý giải, lúc bấy giờ, các lãnh đạo FPT có quan hệ rất tốt với Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô vì nhiều anh vốn là học trò của các Viện sĩ Xô Viết. Qua những ông thầy của mình, các anh biết được Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô có nhu cầu mua mấy nghìn máy vi tính hiện đại nhưng họ không thể tự mua từ các nước tư bản vì Liên Xô nằm trong danh sách các quốc gia bị cấm vận công nghệ cao của Mỹ. Đang khốn khổ vì thiếu hợp đồng, các anh quyết tâm không bỏ lỡ việc này, dù các anh biết rất rõ máy tính không phải là thực phẩm. “Một máy tính cá nhân đổi được 1 xe ô tô tải”, CEO nhà F tiết lộ.

Trong giai đoạn này, FPT kinh doanh chủ yếu gắn với Olivetti, dòng máy thương hiệu Italy tốt, lãi cao. Kế tiếp là IBM của Mỹ khi Việt Nam mở cửa năm 1993. “Chúng ta cần gì, IBM có tất”.

Giai đoạn 1994-1998, ngay từ khi ‘ra riêng’ FPT IS luôn chủ trương tìm đến các đối tác lớn, tin cậy để làm bạn đồng hành. FPT IS chiếm được lòng tin của IBM rồi Cisco khi cùng nhau triển khai các dự án của Vietcombank và Internet Việt Nam.

Trong năm đầu tiên, dù có nhân sự ít ỏi nhưng FPT IS đã ký được 12 hợp đồng lớn. Trong đó, có hợp đồng kỷ lục cung cấp hệ thống máy chủ AS/400 này là hệ thống máy chủ lớn nhất Việt Nam tại thời điểm 1995 và trong suốt 3-4 năm tiếp theo.

“Vietcombank là ngân hàng đầu tiên chạy core banking, dẫn đầu ngành ngân hàng Việt Nam về công nghệ, từ ATM cho đến thanh toán quốc tế”, PTGĐ FPT Đỗ Cao Bảo nhớ lại. “Chúng ta và khách hàng đều quyết tâm đi đầu về công nghệ”.

Thời điểm Việt Nam bắt đầu mở cửa, FPT IS trúng thầu hợp đồng đầu tiên về dự án Internet tại Việt Nam cho đối tác VDC nhưng chưa làm chủ công nghệ. FPT IS thuê chuyên gia nước ngoài trong nhiều lĩnh vực với nhiều giải pháp công nghệ đặt trên nhiều máy chủ. Mỗi chuyên gia chỉ chịu trách nhiệm với mảng riêng của mình trong khi FPT IS phải chịu trách nhiệm toàn bộ trong vai trò tổng thầu. Luôn cố gắng liên tục để chạy đua với thời gian. Khi gần hoàn thành, đơn vị phát hiện sự cố nhưng may mắn đã kịp thời khắc phục trước khi nghiệm thu dù khi ấy các chuyên gia vẫn chưa có nhiều kinh nghiệm. “Thực tế anh Bảo đã động viên rằng cứ làm rồi sẽ được”, anh Phạm Thế Hùng, cựu nhân viên FPT IS, hồi tưởng. Đây là lần đầu tiên sử dụng công nghệ Cisco.

Theo anh Phan Thanh Sơn, cựu lãnh đạo Cisco, hiện là CTO FPT IS, khi đó bản thân anh cũng đang chuyển từ vai trò khách hàng FPT sang đối tác của FPT. Năm 1999, Cisco đã nhận thấy  FPT là đơn vị có tiềm năng. “Trong thời gian ngắn, Cisco xác định cần ngắm đến chính là FPT. Tất cả các chứng chỉ cao nhất của Cisco đầu tiên ở Việt Nam đều do nhân sự FPT đạt được”, cựu lãnh đạo Cisco nhận định. 3 năm sau đó, FPT đã có 12 chứng chỉ CCIE, góp phần giúp trí tuệ Việt Nam trở nên tự tin hơn.

“Dù sau này anh Bình mới săn cá voi nhưng thực tế từ khi đó Chủ tịch FPT đã săn cá voi”, anh Sơn khẳng định. “Hồi ấy, FPT đóng góp 70% doanh số cho Cisco”. Những tràng vỗ tay dài dành cho tiết lộ của cựu CEO Cisco Việt Nam.

Sau những bước dò đường, giai đoạn 1999-2006 khẳng định FPT IS là số 1 trong lĩnh vực CNTT tại Việt Nam. Đây là thời kỳ FPT IS xây dựng các giải pháp cho các ngành Thuế, Viễn thông, Tài chính - Ngân hàng/Chứng khoán, Điện lực... Đồng thời, cũng là thời kỳ FPT IS đầu tư để nâng cấp khả năng công nghệ của mình với chứng chỉ Cisco CCIE đầu tiên ở Việt Nam.

Một trong những bí quyết là mô hình kinh doanh H0-H1-H2-H3 (nhiều cấp lãnh đạo/quản lý), cho phép FPT IS tiếp cận rất nhiều dự án, không phải là công ty 1 người như các đối thủ. Theo anh Đỗ Cao Bảo, khách hàng nào cũng có giải pháp nào đó mà người kinh doanh không tự viết được. Thêm nữa, hồi ấy FPT còn bé, khách hàng cũng chưa nể trọng. Mỗi khi đến trao đổi thường phải có lãnh đạo đi cùng để “môn đăng hộ đối”. “Một khách hàng sinh ra rất nhiều việc. Mô hình 4H đảm bảo công ty gồm nhiều nhánh, mỗi nhánh có sức mạnh tương tự 1 công ty”, anh Bảo tiết lộ.

Giai đoạn này, FPT IS luôn duy trì được khoảng cách 5-7 lần so với các công ty cùng lĩnh vực ở Việt Nam.

Trong thời kỳ kế tiếp, lãnh đạo Đỗ Cao Bảo đặt mục tiêu FPT IS phải là tổng thầu. Dù biết khó khăn nhưng đây là đích phải đạt được nếu không muốn đứng sau những người khổng lồ. Và ngành Thuế là một trong những thành công rực rỡ nhất.

Ý tưởng tổng thầu bắt đầu sau khi FPT trở thành thầu phụ của dự án TABMIS trị giá gần 10 triệu USD. Để làm việc đó, năm 2007, FPT IS được hợp nhất từ 3 công ty FPT IS - FPT Software Solution và FPT ERP.

Năm 2008, FPT IS giành được hợp đồng kỷ lục hơn 15 triệu USD, triển khai dự án Thuế thu nhập cá nhân cho Tổng Cục Thuế - dự án đầu tiên FPT/FPT IS được làm tổng thầu có giá trị hơn 10 triệu USD. 46 chuyên gia tinh nhuệ nhất của FPT và khoảng 200 cán bộ khác đã tham gia vào dự án lịch sử này.

“Các bạn là người có khát vọng, và chúng tôi có nhiệt huyết với ngành. Chúng ta không bỏ nhau”, bà Trương Thị Hải Đường, nguyên Cục trưởng CNTT Tổng cục Thuế, đúc kết. “FPT IS lập kỷ lục trong 6 tháng triển khai 64 tỉnh, chưa ai làm được. FPT đã lớn lên cùng với Thuế rất nhiều, chuyên nghiệp hóa, chuyên môn hóa, tạo niềm tin có thể tin tưởng vào FPT lâu dài", bà khẳng định.

Sau khi chứng minh được năng lực tại thị trường trong nước, các giải pháp của FPT IS đã được toàn cầu hóa thành công ở những nước đang phát triển như Campuchia, Bangladesh: FMIS - 10 triệu USD tại Campuchia và 33,6 triệu USD tại Bangladesh. 

FPT IS lúc ấy cũng nhắm một số thị trường khác chứ chưa phải Bangladesh. Một lần gặp anh Nguyễn Thành Nam, "nghe xúi dại", anh Chu Khánh Hoà, PTGĐ Khối ngành Tài chính công, sang Bangladesh. Lần đầu tiên đặt chân lên Bangladesh cuối tháng 5/2013, anh Chu Khánh Hòa không ngờ mảnh đất với đặc sản tắc đường, lúc 0 giờ vẫn nhộn nhịp với sự ra về của dân lao động tứ xứ tan ca, “choáng toàn tập không biết sẽ có thể làm gì được ở đây không”, ấy vậy mà nơi đây lại trở thành “miền đất hứa” cho hợp đồng kỷ lục tiếp theo chỉ sau đó hơn 2 năm. Ngày 16/9/2015, hợp đồng “Cung cấp, triển khai và bảo hành, bảo trì hệ thống ứng dụng quản lý thuế VAT” (IVAS) cho Cơ quan Thuế Bangladesh đã được đặt bút ký, tạo nên tiếng vang lớn cho FPT trong làng công nghệ Việt Nam và khu vực. Đây là dự án tổng thầu lớn nhất trong nhiều năm FPT IS vươn ra biển lớn.

Chủ tịch FPT Telecom Chu Thanh Hà chăm chú nghe những câu chuyện thành công, bài học thất bại chưa bao giờ được kể cùng những nhân chứng trong lịch sử 24 năm hình thành và phát triển thành công ty hệ thống thông tin hàng đầu Việt Nam…

Nhìn tổng thể, anh Lê Anh Tuấn, GĐ FPT IS Global nhớ lại thời điểm đó,  FPT IS đã rất thành công ở Việt Nam, FPT IS có đủ điều kiện để ra nước ngoài. Anh em FPT IS sang Mỹ, Nhật, châu Âu gặp khá nhiều thương đau, mang sản phẩm sang tận châu Phi. Thời điểm đã có một số thành công ở Campuchia và ở Bangladesh, FPT IS rút kinh nghiệm chuyển hướng tập trung vào những dự án có tài trợ của nước ngoài, dựa trên năng lực tích lũy nhiều năm của FPT IS.

Khoảng 2 năm gần đây, FPT IS chứng kiến sự thay đổi về nhiều mặt: công nghệ mới, lãnh đạo mới, đối tác mới. Với những niềm tin đã gây dựng được từ những khách hàng cũ, FPT IS phải làm gì để bứt phá?

Anh Lý Đức Đoàn nhận định, FPT IS đang làm một số thứ, đã chạy và chưa thu hái thành quả khiến FPT IS mất tự tin rằng giải pháp có hữu hiệu hay không. Nhưng sau đó, bước ra ngoài để mình cảm thấy mình tự tin hơn, không sợ. “Việt Nam cần phải tự tin hơn một chút”. Anh luôn có suy nghĩ rằng FPT IS cần làm tốt các dự án trong nước để bán ra nước ngoài. “Dự án lớn ở Việt Nam có mỗi FPT IS làm, vì chẳng ai muốn làm việc này cả”. Bởi con đường đó là quá trình tích góp, hy sinh và nhiều người muốn làm những việc đơn giản, nhanh.

Anh Nguyễn Văn Khoa, CEO FPT IS, tin tưởng khát vọng Việt của nhà Hệ thống sẽ thành hiện thực. Việt Nam và thế giới đang đứng trước cuộc chuyển đổi số, FPT IS sẽ tiên phong. Trước khi đảm nhận vị trí điều hành nhà Hệ thống, anh Nguyễn Văn Khoa chia sẻ với anh Bình mong muốn FPT tồn tại hàng trăm năm. Để được như vậy, những giải pháp của FPT IS sẽ phải đi sâu vào đời sống, xã hội, trở thành trụ cột của quốc gia. "Việc chuyển đổi số là bắt buộc, ngay trong nội tại FPT phải làm trước", anh Khoa nhấn mạnh và cho rằng đây là thời điểm chín muồi của FPT. “Có rất nhiều đối tác chọn FPT IS vì FPT quá chung thủy”, anh nói.

Theo CEO FPT IS, nếu muốn mang FPT ra bên ngoài, phải đầu tư hơn nữa về truyền thông, thương hiệu. Có rất nhiều việc FPT làm, nhưng chưa được kể. Ở mỗi chu kỳ kinh doanh đều có những thời điểm khủng hoảng, quan trọng cần phải vượt qua để tiến lên.

Anh Nguyễn Thành Nam đúc kết: “Làm gì cũng phải giữ chất Việt Nam, đấy là sức mạnh của FPT”. Người FPT luôn sẵn sàng học hỏi và phải làm sao nhắc đến cách mạng công nghệ 4.0 là FPT.

Các diễn giả chụp hình lưu niệm cùng Ban tổ chức. 

"FPT IS - Khát vọng Việt" nằm trong chuỗi Talk show nhìn lại dấu ấn tiên phong của FPT 30 năm qua. Trước đó, CBNV FPT Telecom đã nhìn lại lịch sử của đơn vị trong buổi Talk show "Chuyện nhà Cáo" (7/12/2017); FPT Software với "Tiến lên toàn cầu hóa - Đếch biết gì cũng tiến" (10/1) và VnExpress với "Hành trình tới lòng tin" (3/4). Dự kiến, sau FPT IS là talk show của FPT Education, FPT Trading và FPT Retail...