Chủ tịch FPT thăm nơi diễn ra thảm họa sóng thần tại Nhật Bản

Ngày 14/11, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam Nguyễn Thành Hưng, đại diện Công ty Hitachi Nhật Bản và Ban lãnh đạo FPT, FPT Japan đã tới thăm hai thành phố Soma và Fukushima. Đây là hai trong số những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi thảm họa động đất sóng thần ngày 11/3/2011.

Trận động đất - sóng thần lịch sử đã làm cháy nổ các lò phản ứng và gây rò rỉ phóng xạ tại nhà máy hạt nhân Fukushima Daiichi, ảnh hưởng tới một vùng trải dài hàng chục km theo chiều Tây Bắc. Chỉ số phóng xạ của Fukushima tương đương Tokyo là 0,05 mSv nhưng sau thảm họa đã tăng lên gấp hàng chục lần. Hiện chỉ số giảm trung bình 76,7% mỗi năm nhưng vẫn còn một số khu vực có chỉ số cao, lên khoảng 2,5 đến 5 mSv.

Ông Mutsuo Anzai, Phó thị trưởng thành phố Fukushima, cho biết, thế giới nhắc đến họ với ba thảm họa là động đất, sóng thần và nổ nhà máy điện hạt nhân. Tuy nhiên, họ còn phải đối mặt với thảm họa thứ tư, đó là tin đồn rằng nông sản của tỉnh không an toàn. Ông chia sẻ, những thông tin này đang gây khó khăn lớn cho hoạt động nông nghiệp của tỉnh bởi những sản phẩm được phép bán ra thị trường đều đã được kiểm định chặt chẽ và đảm bảo độ an toàn. 

Chia sẻ tại buổi gặp mặt, Chủ tịch FPT bày tỏ: "Hôm nay tôi đến đây với nhiều cảm xúc. Từ lâu, chúng tôi đã mong đến đây. Từ lâu chúng tôi đã cảm nhận được nỗi đau của người dân trong thảm họa. Người phụ nữ mất chồng và cha trong thoáng chốc dù đã 4 năm 8 tháng nhưng vẫn còn nguyên sự day dứt tột cùng. Đây là một bước tiếp theo của FPT và Hitachi trong việc chung tay giúp đỡ Fukushima phần nào giảm bớt khó khăn. Sẽ còn nhiều bước đi nữa. Chúc thành phố nhanh chóng khắc phục những hậu quả chưa nhìn thấy và sớm nở hoa".

Năm 2011, chỉ ba ngày sau khi thảm họa xảy ra, FPT đã kịp thời có mặt ở Nhật Bản để động viên nhân viên và trực tiếp giúp đỡ người dân Nhật Bản. Khi đó, Chủ tịch FPT Trương Gia Bình đã đích thân mang mỳ tôm, thức ăn và 300.000 USD của FPT và CBNV sang ủng hộ. Nghĩa cử này được người dân Nhật cảm động, ấn tượng đến tận bây giờ. Ông Kaichiro Sakuma, Tổng Giám đốc Công ty Hitachi Solutions, cho biết, ở Việt Nam xa xôi, FPT còn nghĩ đến việc phải làm gì cho Fukushima khiến họ thực sự luôn thấy mình phải nỗ lực hơn nữa. Trong ảnh: Chủ tịch Trương Gia Bình tặng thành phố Fukushima mô hình trống đồng Đông Sơn.

Thành phố Fukushima đang trong quá trình khắc phục thảm họa. Trong vòng bán kính 10 km của nhà máy phát điện hạt nhân, mức nhiễm phóng xạ cao bất thường và chính phủ nước này đã cấm người dân tiếp cận khu vực trong vòng 30 năm tới. Ở bán kính 20 km, một số người đã quay về để dọn dẹp và sinh hoạt vào ban ngày, còn ban đêm không được phép ngủ lại do chưa có điện cũng như độ an toàn thấp. Dù vậy, ở đây vẫn có những người sống chui do họ chỉ muốn được ở trong nhà của mình. Dự kiến, đến tháng 4/2016, người dân có thể quay trở về sinh hoạt bình thường. 

Xa hơn với bán kính 30 km, nơi có Ủy ban Nhân dân tỉnh Fukushima, người dân đã quay trở lại nhịp sống bình thường. Dù chính phủ khẳng định đây là khu vực an toàn, trẻ em vẫn chỉ được phép chơi ở ngoài trời khoảng một giờ đồng hồ mỗi ngày do các gia đình vẫn còn lo lắng, sợ bị phơi nhiễm phóng xạ.

Nông sản ở đây có chi phí sản xuất cao hơn các vùng khác nhưng được Chính phủ hỗ trợ nên đảm bảo giá không tăng. Hiện, để khuyến khích việc kích cầu, giá bán ở đây vẫn rẻ hơn so với mức giá trung bình.

Trước đó, anh Bình cùng đoàn lãnh đạo FPT và Hitachi đã có chuyến thăm tỉnh Soma, một trong những nơi chịu ảnh hưởng của thảm họa năm 2011. Bác Kano, người dẫn đường, cho biết, đó không phải thảm hoạ kép mà là thảm hoạ tứ vì ngoài động đất, sóng thần và phóng xạ, Soma và Fukushima là những thành phố chịu cả thảm hoạ khó nhìn thấy là những ảnh hưởng sau này.

Bác Kano cho hay, Chính phủ không thể ngồi chờ phóng xạ tự mất đi. Do đó, để khắc phục tình trạng nhiễm phóng xạ, Nhật Bản thực hiện việc đào đất cho vào các bao tải rồi dồn xuống hố và xả nước để giảm bớt độ nhiễm cũng như tẩy rửa các căn nhà. Có 95.751 căn nhà bị nhiễm phóng xạ và hơn 76.000 căn đã khử nhiễm xong. Dự kiến cuối năm nay, Fukushima sẽ hoàn tất việc rửa nhà ở với tổng chi phí lên đến 4 tỷ USD. Chi phí này còn tốn hơn nhiều so với việc xây dựng nhà mới nhưng người dân vẫn muốn duy trì do có những căn nhà đã tồn tại hàng trăm, nghìn năm.

Sau thảm họa xảy ra, đã có 15.000 người thiệt mạng. Số người mất tích là gần 3.000. 4 năm trôi qua, hiện vẫn còn rất nhiều người tiếp tục đi tìm người thân của mình. Thảm họa này đã khiến cho 3.194 người rơi vào trạng thái trầm cảm và tự sát vì quá căng thẳng, tuyệt vọng. Số lượng căn nhà bị phá huỷ là 127.833. Chỉ có 30% người dân xây dựng nhà mới, còn lại đa số vẫn sống ở nơi tạm bợ. Thời điểm đoàn FPT đến thăm là giai đoạn đầu của việc khắc phục thảm họa.

Trong thảm hoạ năm ấy, thành phố Soma có 458 người đã chết. Trong ảnh là những bức tượng được trưng bày tại Bảo tàng Động đất tỉnh Soma để tưởng nhớ những người xấu số.

Cô Igarashi Hideko, 67 tuổi, từng kinh doanh nhà nghỉ tại Soma. Sau 4 năm 8 tháng trôi qua, cô vẫn không thể nào quên quãng thời gian kinh hoàng đó. "Bầu trời chưa bao giờ xấu đến vậy. Khi tôi chạy ra đường, sóng đã tràn đến gót chân, cuồn cuộn tiến tới. Tôi bị sóng đánh tung lên 3-4 m. Vợ chồng tôi và bố chồng bám chặt vào cây thông và trụ lại. Sóng cứ nhào lên tận mặt và chúng tôi tuột tay. Khi trôi ra xa, chồng gọi tên tôi ba lần. Rồi tôi bị sóng cuốn đi, không biết gì nữa. Lúc tỉnh lại, xung quanh toàn nước, rác và mưa đá ào xuống. Dù khó thở và rất lạnh, tôi cố ngoi lên mặt nước, bám vào một mái nhà đang trôi và dùng rác che đầu để tránh đá. Rất may ba người cứu nạn phát hiện ra tôi. Bác sĩ nói chỉ cần trễ 5 phút là tôi đã không qua khỏi".

Cô Hikedo trải qua suốt 2 tháng dằn vặt, ngồi yên trong nhà, tự trách bản thân đã để chồng và bố chồng ra đi mãi mãi. Cô hối hận vì đã khinh xuất lời cảnh báo và kinh nghiệm khi có sóng thì phải chạy đến ngọn núi gần đó. Nhưng rồi cũng như bao người dân Soma khác, cô đã nỗ lực đối mặt và vượt qua thảm họa để quay trở lại với cuộc sống thường ngày.

Tại cửa hàng Hotokuan, mọi người được thưởng thức món cá Aji chiên. Đây là cá của vùng Soma. Bắt đầu từ năm 2014, người dân ở đây mới được đánh bắt trở lại và được dùng để chế biến các món ăn. , Rau được trồng ở Fukushima, cơm là gạo mới của tổ sản xuất ở Soma.

Ở Nhật Bản, việc kiểm định thực phẩm rất nghiêm ngặt, chỉ những sản phẩm phải an toàn mới được bán ra ở thị trường. 

Anh Trương Gia Bình cũng tranh thủ mua ủng hộ các đồ lưu niệm tại cửa hàng.