Jack Ma: ‘Bạn muốn là được, nếu không có cả triệu lý do để không làm’

Sáng nay, ngày 6/11, tại Diễn đàn thanh toán điện tử Việt Nam (VEPF), Chủ tịch FPT - anh Trương Gia Bình, là người điều phối phiên đối thoại cùng doanh nhân Việt với sự tham gia của Chủ tịch Alibaba - Jack Ma và ông Eric Jing, Chủ tịch Tập đoàn dịch vụ tài chính Ant, đơn vị sở hữu Alipay.

- Chủ tịch Trương Gia Bình: Ông là một người có tầm nhìn rất lớn. Trong phiên tiếp kiến Thủ tướng và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, ông chia sẻ về cuộc cách mạng thanh toán điện tử. Ông có thể hỗ trợ như thế nào cho các doanh nghiệp Việt Nam trong thực hiện cuộc cách mạng đó?  

- Tỷ phú Jack Ma: Khi chúng tôi bắt tay xây dựng Alipay, Alibaba không có nguồn lực, không có quan hệ với ngân hàng. Khi đó, tôi nói với các cộng sự, chúng ta hãy sẵn sàng từ bây giờ. Chúng tôi tin tưởng rằng sau 10 năm sẽ chiến thắng.

Chủ tịch FPT Trương Gia Bình là người điều phối phiên thảo luận thứ ba tại VEPF với hai diễn giả là Jack Ma (giữa), Chủ tịch Alibaba và Eric Jing (phải), CEO Ant Financial Services (AliPay).

Chúng ta đã nói với nhau về Fintech (công nghệ tài chính), xin đặt ra một câu hỏi, doanh nghiệp sau 20 năm nữa sẽ như thế nào? Hiện nay có rất nhiều điều xảy ra với kinh tế toàn cầu. Thế kỷ qua, nền kinh tế đã được công nghiệp hóa, cách mạng hóa. Nhưng chỉ có 20% doanh nghiệp của các nước lớn là thành công, 80% doanh nghiệp nhỏ không thu được thành quả gì.

Chúng ta có nên tiếp tục với tỷ lệ đó không? Theo tôi là không, hãy đảo ngược tỷ lệ đó, chúng ta phải dành cơ hội cho 80%. Muốn thành công phải bao quát mọi mặt. Nếu muốn phát triển đất nước, phải làm sao để người trẻ được phát triển!

Như vậy, làm thế nào để giải quyết để 80% chứ không phải là 20%. Đó chính là mục đích của thanh toán điện tử, sao cho thanh toán di động thúc đẩy toàn bộ lĩnh vực tài chính.

Tôi đến Việt Nam cách đây 2 ngày, thấy rất nhiều bạn trẻ, họ có rất nhiều tiền, giàu hơn tôi ngày xưa. Vậy làm sao mà bỏ được nhiều tiền thế trong cái ví để tiêu. Có 54% dân số ở Việt Nam dùng điện thoại thông minh. Vậy có phải tối nào họ cũng xuống phố được không? Họ phải lên mạng, phải làm ăn kinh doanh, một quốc gia có dân số trẻ như thế này, phải tạo cơ hội cho họ kinh doanh đơn giản, dễ dàng, để cạnh tranh trong tương lai. Tôi hoàn toàn đồng ý, tâm đắc với ngài Thủ tướng ở ý tưởng muốn giải quyết vấn đề này, phải có giải pháp bao trùm về tài chính, không có lựa chọn nào khác khi xã hội phi tiền mặt đang chạm ngõ.

Cách đây 14 năm, khi tôi có ý tưởng AliPay, có người nói Jack ơi sao mà làm được vì Trung Quốc không có thẻ tín dụng, khó lắm, họ phải xem tận mắt mới mua được.

Tôi nói với các đồng sự, nếu AliPay thất bại, tớ sẽ đi tù đầu tiên. Khi tớ đi tù rồi, cậu thứ 2 tiếp bước, rồi cậu thứ 3 tiếp bước nữa... Chúng ta muốn giải quyết vấn đề, luôn luôn có con đường và cách thức. Muốn làm là làm được, nếu không cũng có cả triệu lý do để không làm.

Ngày bắt đầu xây dựng AliPay, để xây dựng niềm tin, chúng tôi có chính sách nếu dùng Alipay mà mất 1 USD sẽ đền 1 USD, mất 1 triệu USD sẽ đền 1 triệu USD. Người dùng công nghệ được thưởng, không dùng bị phạt. Nếu các bạn tnanh toán online, tôi sẽ tính 1 USD trong khi COD (giao hàng - nhận tiền mặt), sẽ lấy 50 USD. Chúng ta cần tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển.

- Chủ tịch Trương Gia Bình: Cần thay đổi tư duy thế nào để hệ sinh thái thanh toán di động phát triển?

- Eric Jing - CEO Ant Financial Services (AliPay): Khi phát triển Taobao, AliPay nhận khá nhiều câu hỏi từ phía khách hàng như mức độ an toàn, bảo mật... nhưng chúng tôi vẫn quyết tâm làm và đã vượt qua những rào cản ban đầu. Dần dần chúng tôi xây dựng được niềm tin từ người tiêu dùng, thay đổi thói quen, hành vi của người tiêu dùng trong thanh toán trực tuyến.

Để thay đổi tư duy, rất cần môi trường chính sách hỗ trợ từ cơ quan quản lý. Hiện ở Việt Nam hơn 50% dân số sử dụng điện thoại thông minh, yếu tố này cần được tận dụng để giúp khơi gợi sáng tạo, khởi nghiệp trong doanh nhân. Cạnh đó, cũng cần tận dụng, sử dụng công nghệ để khiến khách hàng thấy thoải mái, tin cậy với dịch vụ.

Cơ hội đang đến và bình đẳng cho mọi người!

- Chủ tịch Trương Gia Bình: Vậy Alibaba làm thế nào để thay đổi tư duy, xác lập quan hệ đối tác?  

- Eric Jing - CEO Ant Financial Services (AliPay): Nếu có hàng triệu người dùng cũng không làm mất đi sự hấp dẫn của thẻ tín dụng ngân hàng. Chúng tôi sử dụng công nghệ và chính các ngân hàng cũng được hưởng lợi từ đó. Đây là vấn đề mà các công ty công nghệ cần phải vượt qua, tức họ cần phải thuyết phục được khách hàng và ngân hàng sử dụng.

Chúng tôi đánh giá cao sự hợp tác với ngân hàng. Khách hàng cũng có nhiều lựa chọn hơn, kỳ vọng hơn. Cần hợp tác để đáp ứng nhu cầu đó. Thời gian qua chúng tôi có rất nhiều kinh nghiệm hợp tác từ ngân hàng, và chúng tôi nhận thấy, nếu chúng tôi không có sự hỗ trợ từ người dùng và ngân hàng thì công ty công nghệ như chúng tôi cũng không phát triển được.

Jack Ma: "Tôi đi bộ ở Hà Nội, thấy giới trẻ Việt Nam đầy sức sống".

- Jack Ma: Các công ty công nghệ cần ngân hàng nhưng ngân hàng còn cần công ty công nghệ hơn. Ngày nay, thanh toán di động chủ yếu dựa vào dữ liệu, và chúng ta biết, CNTT khiến làm bạn mạnh hơn, nhưng công nghệ dữ liệu sẽ làm người khác mạnh hơn.

Đa phần ngân hàng được xây dựng trên nền tảng CNTT. Khi có dữ liệu, họ sẽ hiểu người dùng tốt hơn. Thế giới đang tiến tới phi tiền mặt. CNTT sẽ gặp nhiều thách thức trong tương lai. Do vậy, các ngân hàng muốn phát triển cần phải hợp tác với các công ty công nghệ. Và khi đó, các bên "đều vui và đều thắng".

- Chủ tịch Trương Gia Bình: Làm thế nào để thay đổi quan hệ với đối tác, ngân hàng?

- Eric Jing - CEO Ant Financial Services (AliPay): Phải phối hợp chặt chẽ với ngân hàng để đưa ra những giải pháp tốt nhất, tiện lợi nhất cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, cũng phải làm sao để không làm mất đi tính hấp dẫn của thẻ tín dụng của các ngân hàng. Sử dụng công nghệ và các ngân hàng cũng được lợi từ quá trình đó. Đây là vấn đề các công nghệ phải vượt qua, phải thuyết phục cả khách hàng và đối tác là các ngân hàng. Đó chính là cách mà chúng tôi thiết lập quan hệ với các ngân hàng.

Chúng tôi cũng đánh giá cao sự hợp tác với các ngân hàng để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của họ. Chúng tôi cũng cho rằng, không có sự hỗ trợ ngân hàng, đồng lòng từ Chính phủ, mọi việc sẽ rất khó.

- Chủ tịch Trương Gia Bình: Với AliPay, yếu tố nào quan trọng nhất trong phát triển thanh toán di động? Và tính minh bạch quan trọng ra sao?

- Eric Jing - CEO Ant Financial Services (AliPay): Tính bảo mật là yếu tố quan trong nhất trong những ngày đầu chúng tôi xây dựng, phát triển hệ thống, dịch vụ. Kể cả khi dịch vụ đã phát triển ở mức cao hơn thì bảo mật, an toàn vẫn là yếu tố hàng đầu chúng tôi hướng tới. Trong bối cảnh mới với sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo thì cũng cần ứng dụng ngay vào nền tảng phát triển dịch vụ để người tiêu dùng được hưởng lợi.

"Điều tôi khâm phục nhất ở Jack Ma là "tinh thần vượt khó". Jack Ma rất giống những bạn trẻ Việt Nam đi ra từ những khó khăn, khó khăn đến tột cùng và không bao giờ nản chí. Trong tận cùng khó khăn, Jack Ma vẫn luôn tin tưởng sứ mạng "dùng sức mạnh của internet giúp Trung Quốc ra thế giới và giúp các doanh nghiệp nhỏ, người trẻ tuổi và phụ nữ làm thương mại điện tử một cách dễ dàng, hiệu quả và ít tốn kém", Chủ tịch FPT Trương Gia Bình chia sẻ.

- Jack Ma: Chúng tôi chú trọng tới bảo mật còn hơn Chính phủ. Lý do là bởi khi có trục trặc, người lãnh hậu quả đầu tiên chính là chúng tôi.

Việt Nam có nhiều vấn đề về an toàn bởi tỷ lệ dùng tiền mặt ở Việt Nam vẫn còn quá lớn. Nếu để tiền mặt trong ví sẽ dễ tạo cơ hội cho lừa đảo, tham nhũng, bị móc túi... Còn nếu không dùng ví, những kẻ móc túi sẽ thất nghiệp hết. Thay vì dùng tiền mặt, chỉ cần dùng điện thoại di động với công nghệ nhân trắc học sẽ an toàn, dễ dàng lần ra hành vi lừa đảo (nếu có) vì tất cả dữ liệu giao dịch đều được "ghi chép" lại.

- Chủ tịch Trương Gia Bình: Ông đánh giá như thế nào về cộng đồng start-up ở Việt Nam?

- Eric Jing - CEO Ant Financial Services (AliPay): Chúng tôi cũng biết Chính phủ Việt Nam đã có những định hướng cho start-up, Fintech. Đây là tín hiệu tốt, đem lại lợi ích cho tất cả mọi người. Điều đó cũng giúp nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa được tiếp cận thị trường.

Thực tế của các bạn khác với chúng tôi 20 năm trước vì đã có công nghệ; Chính phủ có quan điểm rõ ràng. Vì vậy, với người trẻ hãy tận dụng mọi cơ hội để kinh doanh trên nền tảng công nghệ và suy cho cùng tất cả chúng ta đều chiến thắng tronghệ thống đó.

- Chủ tịch Trương Gia Bình: Khởi nghiệp cần có tiền, vậy ông có lời khuyên gì?

- Jack Ma: Vấn đề đầu tiên không phải là tiền. Có người từng nói: “Jack Ma ơi, nếu tôi có nhiều tiền tôi sẽ thành công". Quên chuyện đó đi! Điều quan trọng đầu tiên là ý tưởng, tôi có thể làm tốt hơn những người khác. Khi có ý tưởng tốt thì lúc đó tiền sẽ phát huy tác dụng. Khi có đồng đội tốt thì tiền sẽ tự đến. Không có chỗ cho những người ngốc trong chuyện này.

Khi bắt đầu kinh doanh cần có ước mơ, từ đó mình sẽ thu hút được nhiều người đi theo mình. Nếu chúng ta phải đi vay tiền, nhưng nếu không vay được thì đó là do họ chưa tin. Không cần phải làm cái gì to tát hay mà bắt đầu từ những điều nhỏ và đặt tình yêu của bạn trong đó, rồi dần đần mọi thứ sẽ tốt lên. Hãy nghĩ mình cần hi sinh cái gì chứ đừng nghĩ ngay mình kiếm được bao nhiêu tiền.

>> Chủ tịch FPT cam kết đồng hành dự án ‘khủng long’

Chi Vy ghi

Ảnh: Ngọc Thắng