AI giúp phát hiện tài khoản giả mạo trên mạng xã hội

Hơn 60 khán giả quan tâm lĩnh vực AI đã có mặt tại diễn đàn công nghệ Solution Forum số cuối năm do FPT Software tổ chức. Với chủ đề “Applied AI: Insider Story”, chương trình đã mang lại những câu chuyện AI chân thực và đầy tính trải nghiệm qua lời kể từ các chuyên gia tiên phong trong lĩnh vực này.

Sự kiện có sự góp mặt của 3 diễn giả - những người đã giành nhiều thời gian học tập và nghiên cứu về AI. Đó là các chuyên gia Nguyễn Xuân Phong - GĐ AI FPT Software, Huỳnh Ngọc Quí - chuyên gia dữ liệu (Data Scientist) và Hưng Ngô - GĐ sáng lập Trung tâm tài năng AI (Center of Talent in AI).

Tại sự kiện, anh Nguyễn Xuân Phong đã chia sẻ về việc áp dụng Reinforcement Learning (học tăng cường - một lĩnh vực con của học máy, nghiên cứu cách thức một nhân tố trong một môi trường nên chọn thực hiện các hành động nào để cực đại hóa một khoản thưởng về lâu dài), kết hợp cùng phỏng đoán AI và quyết định AI vào cơ chế hoạt động của nhà máy lọc nước.

Anh Nguyễn Xuân Phong tại Solution Forum #62

Đây là một dự án nhằm hỗ trợ đưa ra các quyết định quan trọng trong quá trình lọc nước được anh nghiên cứu và triển khai cho các nhà máy của Hitachi tại Nhật Bản, trong bối cảnh cần giải pháp tự động thay thế số lượng chuyên gia đang giảm dần vì già hóa dân số. Sau khi ứng dụng AI vào việc thay con người quyết định lượng nước và lượng hóa chất lọc, anh đã chứng minh rằng AI có thể tốt hơn con người và chuyên gia với khả năng tự học theo khi có môi trường mới, trải nghiệm mới.

Theo anh Nguyễn Xuân Phong, dịch vụ kinh doanh cần phải hoạt động liên tục, trong khi rất khó để duy trì các chuyên gia trong các lĩnh vực cụ thể, nơi mà người lao động không có kỹ năng không thể thay thế. Al có thể thay thế hoặc hỗ trợ công nhân lành nghề thực hiện công việc của họ với khả năng lớn hơn. Al như một giải pháp giúp mở rộng quy mô kinh doanh một cách nhanh chóng.

Điểm mạnh của AI là có thể hoạt động tốt hơn con người với mục tiêu chuyên dụng, phản ứng và thích nghi với môi trường nếu đào tạo liên tục, và có thể tối ưu hóa cho mục đích khác.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều băn khoăn đặt ra như làm thế nào đào tạo AI trong môi trường thực tế, triển khai trong môi trường thực tế, hay làm thế nào để thuyết phục những người theo cách làm truyền thống chuyển sang hoạt động với sự hỗ trợ của Al, khi Al không làm đúng thì ai sẽ chịu trách nhiệm và phải sửa gì...

Tại chương trình, anh Nguyễn Xuân Phong cũng đã giới thiệu với giới công nghệ nhà Phần mềm  tổ chức FSoft AI Lab, mới thành lập nhằm phát triển nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo tại FPT Software và định hướng sắp tới của Lab.

Diễn giả thứ 2, chị Huỳnh Ngọc Quí - chuyên gia dữ liệu (Data Scientist), đã có một phần chia sẻ thú vị về khoa học dữ liệu thông qua bài toán 'Phát hiện các tài khoản giả mạo trên Instagram".

Chị Huỳnh Ngọc Quí đã có một phần chia sẻ thú vị về khoa học dữ liệu thông qua bài toán 'Phát hiện các tài khoản giả mạo trên Instagram".

Theo chị Quí, 'influencer marketing' là một ngành khá mới - với việc làm mới một cách làm cũ, theo đó những người "có sức ảnh hưởng" giúp nhãn hàng đạt mục tiêu truyền thông trên mạng xã hội. Influencer là người có khả năng tương tác, ảnh hưởng sức mua của 'khán giả' (người theo dõi, người hâm mộ) họ, và là người am hiểu nhãn hàng.

Hệ quả của phương thức marketing này là có nhiều người đã tìm mọi cách tăng lượng followers (người theo dõi) trên Instagram (một mạng xã hội thuộc Facebook). Theo quy ước, một tài khoản có trên 15.000 followers là trở thành influencer. Và đầu năm 2019 đã có đến 1,4 triệu tài khoản đạt lượng theo dõi này. Trong khi đó chỉ có khoảng 39% có thể thực sự là influencer và trong đó lại có những tài khoản có followers ảo.

Để giúp các nhãn hàng không chọn nhầm influencer, cần phát hiện các tài khoản giả mạo thông qua dữ liệu cấu trúc như lượng theo dõi, số lượng post, số lượng tương tác và bình luận; hay dữ liệu phi cấu trúc như tiểu sử, danh sách người theo dõi, ảnh đại diện, nội dung bài viết...

Theo chị Huỳnh Ngọc Quí, AI có thể giúp phát hiện tài khoản giả mạo bằng cách phân tích sự thay đổi lượng followers, phân tích cụm khán giả (theo ngày bắt đầu được tạo, chuỗi IP và ngày theo dõi cùng một tài khoản) và phân tích cấu trúc thông tin người theo dõi như sự phân bổ về tuổi tác, giới tính, quốc gia...

"Phát hiện giả mạo không phải câu chuyện giải quyết một lần là xong. Các tài khoản muốn giả mạo influencer sẽ càng thông minh hơn, tìm cách khác để có lượng theo dõi nhiều hơn. Cũng chính vì thế, nghiên cứu trong lĩnh vực này vừa thách thức vừa thú vị", nữ chuyên gia dữ liệu nói.

Trong phần cuối, anh Hưng Ngô - GĐ sáng lập Trung tâm tài năng COTAI (Center of Talent in AI) đã trình bày về chuyên đề AI giúp con người trong việc ra quyết định. 

Anh cho biết, thế giới đang chứng kiến một tốc độ phát triển cấp số mũ trong việc ứng dụng AI cho mọi lĩnh vực đời sống. AI được chú trọng như một người đồng hành, một trợ lý ảo giúp con người sáng tạo và làm việc tốt hơn. AI không chỉ hỗ trợ con người trong việc nhận diện âm thanh hình ảnh ngôn ngữ dữ liệu, hỗ trợ các tác vụ tay chân...mà còn giúp con người ra quyết định.

Để AI học được những việc này, chuyên gia nhấn mạnh 5 yếu tố quan trọng cần cung cấp cho máy tính gồm: tác vụ đầu vào - đầu ra; trải nghiệm hay dữ liệu; không gian hàm số để máy tính tìm 1 hàm số tốt nhất, gần với hàm số trí tuệ trong đầu các chuyên gia; chuẩn đánh giá; và thuật toán tìm kiếm trong không gian hàm. "Nếu trích xuất được các hàm số trí tuệ và có một mô hình kinh doanh tốt, con người cùng AI có thể giúp tạo ra những start-up tỷ đô", anh Hưng khẳng định.

Anh Hưng Ngô chia sẻ về ứng dụng AI giúp con người đưa ra các quyết định đúng đắn.

Khi tích hợp Machine Learning/Deep Learning để tìm xấp xỉ toàn cục trong các ước lượng, anh Hưng nhấn mạnh rằng có thể xem đây như những trực giác nhanh nhạy. Kết hợp các trực giác này với các phương pháp suy luận logic cục bộ, chúng ta có thể tạo ra các ứng dụng giúp giải quyết các bài toán AI phức tạp hỗ trợ con người đưa ra quyết định như lập kế hoạch, suy diễn logic, tìm nguyên nhân, v.v., áp dụng trong rất nhiều lĩnh vực quan trọng trong đời sống. Anh Hưng cũng đã giới thiệu dự án trợ lý ảo và hệ khuyến nghị do anh phát triển tại phòng lab IDSIA (Lugano, Thuỵ Sỹ) và MLR Stuttgart (Đức). Dự án cho phép AI và robot học cộng tác trợ giúp người dùng bằng cách kết hợp trực giác về tác vụ với suy luận về thói quen của từng người, cân đối giữa tối ưu tác vụ và cá nhân hoá trải nghiệm.

Trước khi khép lại chương trình, người tham dự đã ‘tận hưởng’ một không gian thảo luận đầy sôi nổi, nơi các diễn giả cùng đưa ra quan điểm về nghề nghiệp dựa trên trải nghiệm của bản thân. Qua đó, các khán giả đã phần nào hiểu được những tâm huyết cũng như thử thách khi lựa chọn AI và Data Science là con đường sự nghiệp của các diễn giả.

Các diễn già chụp ảnh lưu niệm với người tham dự sự kiện.

Các CBNV FPT có thể xem lại toàn bộ chương trình thông qua video livestream tại đây.

>> 'AI đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu khí thải'

Hà An

Ảnh: ĐVCC

• AI Lab quy tụ nhân tài mảng trí tuệ nhân tạo FPT Software
• Sư Minh Niệm: Thương mình đúng cách chính là thương người