FPT trang bị thêm 'vũ khí' cho vận tải đường sắt

Đường sắt Việt Nam có hai mảng cung cấp dịch vụ vận tải cốt lõi là vận tải hành khách và vận tải hàng hoá chung nhau trên cùng một hạ tầng đường sắt quốc gia. Để cung cấp dịch vụ vận tải đường sắt nói chung cho khách hàng, đòi hỏi sự phối hợp của 5 hệ thống tương đối độc lập nhau bao gồm: Hệ kết cấu hạ tầng đường sắt, Hệ sức kéo, Hệ sức chở, Hệ vận tải, Hệ điều hành chạy tàu.

Trước khi đưa hệ thống phần mềm lõi quản trị vận tải hàng hoá vào khai thác, phần lớn các hoạt động nội nghiệp của Đường sắt Việt Nam được thực hiện thủ công: thông tin tác nghiệp ghi chép thủ công vào sổ, đồng thời trao đổi một cách hạn chế thông qua mạng điện thoại nội bộ của ngành. Hệ quả là thông tin bị cục bộ; cán bộ kinh doanh và điều hành kinh doanh thiếu thông tin mô tả về năng lực vận tải để có thể có những cam kết mạnh mẽ với khách hàng về khả năng cung cấp dịch vụ. Cấu trúc giá thành sản phẩm dịch vụ của ngành phức tạp, nên ở thời điểm thương thảo với khách hàng hầu như không có khả năng cân đối và tính toán chi phí để chốt phương án cho hiệu quả.

Với khách hàng, họ cũng rất khó để tiếp cận các thông tin như: Trước khi sử dụng dịch vụ về việc có thể xếp hàng hay không? Bao giờ có toa xe để xếp hàng? Xếp hàng ở đâu? Chi phí thế nào?... Sau khi xếp hàng và niêm phong thì rất khó để được trả lời xe đang ở đâu? Bao giờ đến ga dỡ hàng? Có đảm bảo kỳ hạn vận chuyển hay không? Nếu muốn thay đổi hành trình toa xe thì có được hay không?... Điều này gây tốn kém rất nhiều chi phí và bất tiện cho tổ chức hoạt động của khách hàng. 

Trước đây việc quản lý vận tải hàng hoá của ngành đường sắt gặp nhiều khó khăn do chủ yếu thao tác thủ công. Ảnh: S.T.

Để có thể cung cấp dịch vụ tốt và từng bước tối ưu chi phí vận hành thì việc ứng dụng CNTT giải quyết các vấn đề nêu trên là cần thiết. Trước đây, Đường sắt Việt Nam cũng đã từng có những hoạt động ứng dụng CNTT một cách rời rạc để giải quyết từng bài toán nhỏ trong các hệ nêu trên. Tuy nhiên, những dự án này không có sự phối hợp với nhau, không có thiết kế tổng thể để tận dụng tốt các nguồn lực và chi phí. 

Từ thực trạng đó, tháng 10/2016, Đường sắt Việt Nam đã phối hợp với Trung tâm Giải pháp dịch vụ vận tải hành khách (Công ty Giải pháp công nghệ FPT, FTS thuộc FPT IS) thử nghiệm hệ thống quản trị vận tải hàng hóa qua mạng Internt nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ, công khai, minh bạch thông tin với khách hàng. Tiêu chí khi xây dựng hệ thống là theo dõi và quản lý được vị trí toa xe trên toàn mạng; Thống kê được lịch sử vị trí, di chuyển trong mọi thời điểm.

Hệ thống sẽ số hóa toàn bộ tác nghiệp vận tải đường sắt; tất cả các chức danh tham gia vào quá trình vận tải; Ai làm gì đều khai báo trên hệ thống và chỉ có một nền tảng thông tin chung cho tất cả cùng sử dụng, khai thác. Do đó, khách hàng dễ dàng xác định hàng hóa hiện ở đâu, di chuyển thế nào. Nhân viên kinh doanh cũng như người điều hành có thể vào hệ thống kiểm tra được toàn bộ trạng thái thương vụ toa xe (chở hàng hay rỗng, đang chờ xếp dỡ, bao giờ xong); Các trạng thái kỹ thuật toa xe (vận dụng tốt hay hỏng, đang sửa chữa, sắp tới hạn bảo dưỡng định kỳ chưa) trên toàn mạng lưới cũng như tại ga. Nếu khách hàng có nhu cầu, ngay lập tức sẽ được trả lời có toa xe cấp hay không, loại xe gì, bao giờ hàng về ga...

Theo anh Bùi Thanh Bình - Giám đốc FTS, tính đến tháng 7 năm nay, đơn vị đã hoàn thành triển khai hệ thống phần mềm lõi trên nền điện toán đám mây để liên kết hoạt động của 3 trên tổng số 5 hệ thống tác nghiệp của ngành đường sắt, bao gồm: Hệ sức chở, Hệ vận tải, Hệ điều hành chạy tàu.

Hiện hệ thống đã được triển khai đến 3 công ty vận tải đường sắt, Trung tâm điều hành giao thông vận tải đường sắt, 80 ga lớn của Đường sắt Việt Nam và đang tiếp tục triển khai mở rộng đến các ga còn lại. Từ đó, tạo thành một mạng lưới trao đổi dữ liệu tức thời để phục vụ công tác điều hành chạy tàu cũng như điều hành kinh doanh vận tải trực tuyến.

Qua hệ thống phần mềm do FPT IS triển khai, toàn bộ các thông tin về đoàn tàu từ khi lập tàu, di chuyển, dừng đỗ, cắt lấy xe, giải thể cho đến thông tin về toa xe (vị trí, trạng thái thương vụ, trạng thái kỹ thuật) đều được quản lý tập trung. Ảnh: S.T.

Theo thống kê, gần 2.000 tài khoản người sử dụng đã được cấp để tham gia phối hợp trao đổi và chia sẻ thông tin tác nghiệp chung trên một nền tảng phần mềm tập trung thống nhất. Mỗi ngày hệ thống tiếp nhận khoảng hơn 10.000 bản ghi dữ liệu thông tin giao dịch tác nghiệp trên toàn mạng lưới. Bên cạnh đó, hệ thống còn giúp tổng hợp số liệu phục vụ công tác điều hành theo thời gian thực; Tăng năng suất lao động nhờ tin học hoá các quy trình tác nghiệp vốn đòi hỏi nhiều nhân công trước đây; Giảm bớt các loại sổ sách và báo cáo giấy...

Qua hệ thống phần mềm do FPT IS triển khai, toàn bộ các thông tin về đoàn tàu từ khi lập tàu, di chuyển, dừng đỗ, cắt lấy xe, giải thể cho đến thông tin về toa xe (vị trí, trạng thái thương vụ, trạng thái kỹ thuật) đều được quản lý tập trung. Với cơ sở dữ liệu này, khách hàng của Đường sắt Việt Nam hoàn toàn có thể truy cập và nắm bắt thông tin trước, trong và sau quá trình gửi hàng theo thời gian thực, tra cứu thông tin mọi lúc mọi nơi.

"Bước tiếp theo sẽ tiến tới việc khách hàng nếu đủ điều kiện có thể sử dụng hệ thống CNTT để kết nối trực tiếp vào hệ thống và thực hiện các giao dịch điện tử, trao đổi thông tin giữa các hệ thống; Xây dựng tính năng chủ hàng tự tra tìm vị trí hàng qua số hóa đơn gửi hàng; xây dựng hóa đơn điện tử. Với tính năng này, chủ hàng hoàn toàn có thể giao dịch với đường sắt qua mạng Internet, email mà không cần đến trực tiếp. Từ đó, giảm bớt thời gian lẫn chi phí cho cả khách hàng và Đường sắt Việt Nam", anh Bùi Thanh Bình chia sẻ.

Trước đó, dự án Hệ thống bán vé điện tử của Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam cũng đã được FPT IS khởi động từ tháng 7/2014. Hệ thống vé tàu điện tử là sản phẩm hợp tác với FPT theo hình thức thuê dịch vụ CNTT. Trong đó, FPT cung cấp dịch vụ CNTT hoàn chỉnh từ hệ thống phần mềm quản lý bán vé điện tử đến hạ tầng CNTT. Thay vì trả chi phí một lần, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam sẽ trích tỷ lệ phần trăm doanh thu bán vé qua hệ thống điện tử để trả dần cho nhà cung cấp (FPT). 

Từ khi chính thức đi vào hoạt động, hệ thống bán vé tàu điện tử đã nhanh chóng phát huy hiệu quả, giúp người dân thuận tiện hơn trong việc đặt mua vé, tiết kiệm thời gian và giảm tải cho các nhà ga, đặc biệt là những dịp cao điểm như lễ, Tết Nguyên đán. Hiện có hàng chục triệu vé tàu điện tử được giao dịch thành công trên hệ thống do FPT cung cấp, triển khai. 

>> SAP ERP chính thức 'cập bến' công ty sữa đậu nành hàng đầu Việt Nam

Hà Dương