Một đứa trẻ nên được khuyến khích vì điều gì? Vì chúng đã cố gắng làm mọi thứ theo mẫu để được điểm cao? Vì việc chúng đã đi theo những con đường được lát sẵn và quét dọn kỹ, để có những thành tích cho trước? Để rồi, thay vì có những thanh niên sẵn sàng để giải quyết các vấn đề cuộc sống, ta có những kẻ sợ thất bại và tìm cách đổ lỗi.
Tôn vinh tụi trẻ học giỏi chẳng còn mấy ích lợi, thậm chí có khi phản tác dụng vì nó khiến phụ huynh và nhà trường cảm thấy hãnh diện và yên tâm (trong khi vừa mới hôm qua còn lớn tiếng phê phán “nền giáo dục”!).
Theo tôi, có lẽ tốt hơn (nhưng khó hơn), hãy khen ngợi bọn trẻ vì đã học được gì đó khi cố làm điều tốt cho người khác, hay đã thất bại thế nào khi cố gắng giải quyết một vấn đề thú vị. Thất bại sớm, chúng sẽ thấy điều đó là bình thường, là chẳng có gì phải khổ sở, và sẵn sàng cho thành công thực sự khi giải các bài toán của cuộc sống. Đến lúc đi làm mới học thất bại thì sẽ phải trả giá gấp nhiều lần.
Tin buồn là rất khó thay đổi các loại nền, bất kể nền đất hay nền giáo dục. Tin vui là ta có thể tìm nền khác mà xây nhà, hoặc tự gia cố nó. Phê phán, ngồi chờ và vẫn ra vẻ hài lòng với kết quả giáo dục chỉ tổ tự biến mình và con cái thành nạn nhân để trông chờ sự thông cảm và thương hại. Chi bằng, mỗi người hãy chủ động dạy dỗ con mình.
Với Internet và đa dạng dịch vụ giáo dục không tốn kém trong xã hội, ngày nay các bậc cha mẹ đã được trang bị rất nhiều công cụ để tăng tỷ trọng của mình, giảm tỷ trọng của nhà trường trong việc giáo dục trẻ. Có thể mượn lời M. Twain để nói: “Tôi không để việc đến trường của con mình ảnh hưởng chuyện học hành của nó”.
Phan Phương Đạt
Ý kiến
()