Chúng ta

Công nghệ 'đẻ' ra tiền

Thứ bảy, 12/1/2013 | 10:50 GMT+7

Có thể bây giờ việc đầu tư vào các công ty công nghệ là một món đặt cược lớn, nhưng lợi nhuận thu về sẽ lớn hơn rất nhiều khi nó làm thay đổi thế giới.
> ‘FPT có hệ sinh thái về công nghệ’

Các doanh nghiệp công nghệ cao cung ứng “sự hữu dụng” sẽ tạo ra giá trị lâu dài.

Nếu nghĩ việc định giá các công ty công nghệ gần đây là hành động điên rồ, bạn hãy nhớ lại xem mình định giá chúng dựa trên nền tảng nào? Có phải sự quan tâm của bạn là công ty ấy mở ra một hướng đi hoàn toàn mới cho thế giới? Những giá trị này có ý nghĩa quan trọng vì nó không chỉ được định giá dựa trên nội tại của công ty mà là sự đặt cược lớn vào sự chuyển đổi căn bản mà tổ chức đó có khả năng mang đến cho thế giới.

Khả năng sáng tạo trong công nghệ khiến cho những ngành công nghiệp cố định trở nên lỗi thời. Mở ra mô hình kinh doanh mới, cũng như sự ra đời một kỷ nguyên mới của ngành dịch vụ hữu ích cho cuộc sống là không gì có thể ngăn cản được.

Skype với dịch vụ gọi điện đường dài quốc tế, những gì Netflix đã làm với Blockbuster (Netflix đã vượt qua Blockbuster để trở thành nhà bán băng đĩa lớn nhất nước Mỹ), hay iTunes với đĩa CDs, cũng như những gì Spotify có thể làm với iTunes và máy nghe nhạc.

Đây là một khoảng thời gian thú vị từ thung lũng Silicon cho đến Stockhom, cho ta có cảm giác mọi thứ đều có thể thực hiện được và thường là miễn phí. Nhưng liệu đây có phải là một ngành kinh doanh tốt? Và làm thế nào để xác định giá trị cho các danh mục mới được tạo ra?

Dựa trên giá cổ phiếu là một cách. Nó cung cấp một chỉ số giúp giới truyền thông cũng như các nhà đầu tư đang phải vật lộn với các gã khổng lồ dễ dàng hơn trong các quyết định của mình. Nhưng cái nhìn này cực kỳ hạn chế. Liệu trị giá của Facebook có thực sự là 104 tỷ USD, Apple là 500 tỷ USD hay hơn nữa?

f

Mark Zuckerberg, nhà sáng lập facebook đã trở thành một tỷ phú chỉ mới ở độ tuổi 28.

Facebook có thể chưa tạo được những cơn mưa tiền cho nhà đầu tư, nhưng việc sở hữu một cơ sở dữ liệu lớn chính là chỉ số cho thấy chắc chắn “người khổng lồ” sẽ làm được, và có thể là sớm hơn bạn nghĩ.

Thật dễ dàng để bị ám ảnh với những gì được gọi là “mới”, đặc biệt là tiền. Mark Zuckerberg, nhà sáng lập facebook đã trở thành một tỷ phú chỉ mới ở độ tuổi 28. Đó là mơ ước của mọi nhà đầu tư, và ai cũng muốn có một phần trong sự giàu có mới đó.

Đó là một mong ước chính đáng, dù bản thân Facebook không phải giàu có lên nhờ những khoản đầu tư, nhưng chính nhờ đội ngũ nhân viên trẻ, với độ tuổi trung bình 27, đã xây dựng nên công ty và bán cổ phiếu ra ngoài. Để bây giờ chính những người mua cổ phiếu sau khi công ty được IPO, những người không liên quan gì đến những sản phẩm mà công ty tạo ra, đã làm giảm giá trị khoản đầu tư của họ.

Chính nỗi ám ảnh của thế giới với sự biến động giá của cổ phiếu Facebook đã khiến cho giá trị cổ phiếu bị phân cách với giá trị thực sự của công ty, nằm ở khả năng tạo ra tính hữu ích cho người sử dụng. Như các nhà hoạch định chiến lược thương hiệu và kinh doanh, chúng ta cần thay đổi tiêu chuẩn cho việc định giá các công ty công nghệ lớn và mới nổi. Một tiên chí dựa trên sự sáng tạo. Các doanh nghiệp trong tương lai được xây dựng trên một bộ DNA khác với người tiền nhiệm (thường đã hết giá trị.)

Tại Việt Nam, để đẩy mạnh việc nghiên cứu, phát triển công nghệ, tập đoàn FPT đã dành 5% lợi nhuận trước thuế hằng năm đầu tư cho nghiên cứu phát triển (R&D) và bổ nhiệm anh Nguyễn Lâm Phương làm Giám đốc công nghệ ( CTO) đầu tiên của tập đoàn.

Xác định giá trị công nghệ cần dựa trên tính hữu ích để làm thế nào tăng cường vai trò của chúng trong đời sống của khách hàng. Trường phái này hoàn toàn khác với quan điểm hiện tại về công nghệ. Liệu đây có phải là một bong bóng?

Giàu nhanh hoặc phá sản. Tính hữu dụng là một mô hình khác. Nó tạo ra giá trị và giá trị dựa trên nền tảng của sản xuất sẽ đem lại những lợi ích lâu dài về lợi ích tài chính, sở hữu trí tuệ và tài năng.

Vì vậy, thước đo giá trị thực sự của Facebook chính là tính linh hoạt dành cho người sử dụng - một phương pháp đánh giá không dành cho các nhà đầu tư lướt sóng, mua nhanh, bán nhanh để kiếm lời. Những giá trị này không chỉ được đánh giá dựa trên số lượng người dùng mà dựa trên những hoạt động của họ, thời gian trên web, số lượng và bề rộng của các tương tác.

Với những nhà đầu tư nhận thức được các điều trên thì đây mới chính là những giá trị lâu dài thực sự của ngành công nghệ. Mỗi khoảnh khắc trên Facebook tạo ra những dữ liệu phong phú. Và đó không chỉ hữu ích cho riêng Facebook mà còn cho một thế hệ doanh nghiệp mới biết tận dụng dữ liệu một cách thông minh để tối ưu hóa mối liên hệ giữa họ với người dùng và biến nó thành tiền.

Cổ phiếu của Facebook đã giảm thêm gần đây, khiến Morgan Stanley hạ thấp dự báo của mình do “số lượng người sử dụng điện thoại linh hoạt tăng nhanh hơn số lượng quảng cáo được cung cấp”. Tuy nhiên, đây chỉ là một vấn đề trong ngắn hạn. Quảng cáo chỉ là một cách để tạo ra doanh thu. Vấn đề lớn hơn chính là Facebook đang ngày càng cải thiện tính hữu dụng của nó trên điện thoại di động, một cách làm để khẳng định vị thế trong tương lai.

d

Hệ sinh thái của 3 gã khổng lồ: Microsoft, Google và Apple.

Tình trạng của Apple cũng tương tự như thế: Giá cổ phiếu dường như làm lu mờ tiện ích của sự sáng tạo. Sự thành công của Apple đã làm cho nó trở nên quá lớn, chiếm 12% tỷ trọng của chỉ số Nasdaq, và giá cổ phiếu của công ty dao động hoàn toàn nằm ngoài tầm kiểm soát của Apple. Trong khi giới bình luận bị ám ảnh bởi lượng tiền mặt dự trữ của Apple, so sánh chúng với toàn bộ nền kinh tế của các quốc gia khác, thì giá trị thực sự của công ty nằm trong hệ sinh thái kết nối các sản phẩm được tạo ra.

Theo CTO FPT Nguyễn Lâm Phương, FPT đang có một hệ sinh thái nhỏ (mini eco-system), trong đó FPT HO, Viện Nghiên cứu Công nghệ và các đơn vị kinh doanh cùng tương tác với nhau.

Với iTunes và sau đó là iOS, Apple đã xây dừng một hệ sinh thái ứng dụng thu hút ngày càng nhiều người sử dụng bằng nội dung và các dịch vụ kỹ thuật số.

Mặc dù xác định tập trung vào mảng phần cứng, nhưng thật khó để dự đoán tương lai của Apple ở mảng này. Liệu khách hàng sẽ tiếp tục tải nhạc về iPhone hay chuyển sang Spotify (một dịch vụ chia sẻ âm nhạc trực tuyến)? Liệu họ có tiếp tục mua các ứng dụng dành riêng cho iPhone hay chuyển sang một thế hệ lập trình ứng dụng mới HTML5, nơi toàn bộ doanh thu sẽ rơi vào tay nhà phát hành?

Nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của các công ty công nghệ là hiểu và mở rộng vai trò của mình trong cuộc sống của khách hàng.

Những người theo trường phái tiếp thị truyền thống thường chống lại việc tên một thương hiệu trở thành một từ trong ngôn ngữ địa phương. Về vấn đề nhận thức thương hiệu, trong môi trường bán lẻ, khách hàng thường trì hoãn việc đổi sang sử dụng sản phẩm của thương hiệu khác, chủ yếu cho vấn đề về giá cả.

Tuy nhiên, trong môi trường trực tuyến, nơi các công cụ tìm kiếm và những khuyến nghị của cộng đồng là những phương thức chính trong việc giành khách hàng, tính hữu ích chính là một lợi thế để khách hàng chuyển đổi sản phẩm cũng như nhà cung cấp.

Trong môi trường online, các sản phẩm cạnh tranh không xuất hiện cạnh nhau trên một kệ hàng hóa, nhưng chúng dễ dàng trôi xa trong các công cụ tìm kiếm hay bị chìm giữa hàng nghìn các sản phẩm khác nhau.

Trong bối cảnh có quá nhiều các dịch vụ được cung cấp miễn phí cho người sử dụng, để đạt được thành công lâu dài, cần duy trì lượng người dùng cũng như thu hút thêm người mới tham gia. Chính người sử dụng, chứ không phải là khách hàng, sẽ đem lại phần thưởng cho các doanh nghiệp giúp họ thuận tiện hơn trong cuộc sống, và sẽ có xu hướng sử dụng các dịch vụ ngày càng thường xuyên hơn.

Đây chính là những tiện ích cho phép các công ty công nghệ chứng tỏ cho các nhà đầu tư về khoản đầu tư hiệu quả. Một tin tốt lành nữa chính là các công ty công nghệ không di chuyển với một tốc độ tuyến tính mà di chuyển với tốc độ theo cấp số nhân.

Facebook chưa tạo ra cơn mưa tiền cho các nhà đầu tư, nhưng điều đó hoàn toàn nằm trong tầm tay, và có thể sớm hơn so với các dự đoán. Apple mất 36 năm để đạt được vị trí như hiện nay, Goolge 14 năm và Facebook là 8 năm. Các công ty công nghệ đang phát triển ngày càng nhanh hơn và cao hơn. Có thể bây giờ việc đầu tư vào các công ty công nghệ là một món đặt cược lớn, nhưng lợi nhuận thu về sẽ lớn hơn rất nhiều khi nó làm thay đổi thế giới.

Tính hữu ích là một góc nhìn khác trong việc đánh giá doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty công nghệ. Và nó mang lại nhiều thành công trong tương lai hơn là hiện tại.

Nguyên Văn (theo Wolffolins)

Ý kiến

()