Tản mạn về cái tên FPT

Xung quanh tên ban đầu của FPT có nhiều bàn tán, thêu dệt không đúng, hiểu sai, thậm chí xuyên tạc. Vì trong tên công ty có chữ thực phẩm nên có nhiều người nghĩ rằng FPT đã từng kinh doanh, xuất nhập khẩu mì tôm, chuối khô, khoai, sắn,... (ngay cả Wikipedia cũng viết như vậy). Có những người còn suy diễn đổi tên đến 3 lần, tên chẳng liên quan đến nhau, chứng tỏ FPT không có chiến lược kinh doanh nhất quán.

Sự thực là FPT chưa bao giờ kinh doanh cái gì liên quan đến thực phẩm như mì tôm, chuối khô, khoai, sắn... và ngay từ đầu FPT đã định hướng Công nghệ và Công nghệ thông tin.

Vậy tại sao FPT lại có tên Công nghệ thực phẩm?

Thời năm 1988, Việt Nam chưa có luật doanh nghiệp, đã là doanh nghiệp thì phải là nhà nước, nếu ai muốn kinh doanh thì hoặc là hộ gia đình, cao lắm thì là "Tổ hợp". Vì vậy khi thành lập, không có lựa chọn nào khác anh Trương Gia Bình buộc phải chọn là công ty nhà nước. Khi đặt tên công ty lãnh đạo cấp trên yêu cầu phải có từ "lương thực" hoặc "thực phẩm" vì đây là mặt trận hàng đầu, cả nước đang đói ăn. FPT toàn dân Toán, Vật lý, Cơ học, Tin học có biết gì về thực phẩm đâu, có định kinh doanh thực phẩm đâu, cuối cùng giải pháp thỏa hiệp được đưa ra là có chữ "Công nghệ" và có chữ "Thực phẩm".

Tên là Công ty Công nghệ Thực phẩm, nhưng ban đầu FPT có ba trung tâm: Trung tâm dịch vụ Tin học; Trung tâm Cơ điện lạnh; Trung tâm Trao đổi nhiệt và chất (hợp tác với Viện Hàn lâm khoa học Liên Xô). Ngoài ra, có một thời gian xuất hiện ngắn thêm trung tâm Điện tử công xuất.

Công bằng mà nói FPT có một người là Lê Thế Hùng tức Hùng "Râu" làm về Công nghệ thực phẩm. Hùng Râu vốn dân Toán, tốt nghiệp PTS Toán cơ tại MGU (Liên Xô cũ), là nhà khoa học chân chính, lại cả tin, thấy tên công ty là Công nghệ Thực phẩm, Hùng Râu lao vào say mê nghiên cứu bảo quản rau quả xuất khẩu, làm kem, làm phồng tôn trộn ớt, làm sữa Ridiac HV (hạt vàng). Thấm nhuần tinh thần "người FPT dùng hàng FPT" tôi và gia đình đã ăn "mấy mét" phồng tôm trộn ớt và ăn 5 hộp sữa Ridiac HV (có trả tiền hẳn hoi).

Cũng nhờ tên công nghệ thực phẩm mà anh Lê Quang Tiến đã dễ dàng mua được vải làm rèm cửa với lời hứa sẽ ưu tiên bán "thịt và nước mắm" cho mấy chị nhân viên bách hoá bán vải.

Thế đấy FPT và cái tên THỰC PHẨM chỉ đơn giản vậy thôi.

Đỗ Cao Bảo