Chúng ta

WWW tròn 25 tuổi

Thứ tư, 12/3/2014 | 12:32 GMT+7

Từ một trang đơn giản cho phép một nhóm các nhà khoa học chia sẻ dữ liệu trong nội bộ những phòng thí nghiệm, nhưng 25 năm sau, Web đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của hàng tỷ con người.
> ‘Internet giúp người dân thông minh hơn’ / 36% dân số Việt Nam truy cập Internet

Các trang Web trên toàn thế giới chỉ là ý tưởng trong bài báo về kỹ thuật của một nhà khoa học máy tính trẻ vô danh tại một phòng thí nghiệm vật lý châu Âu cách đây tròn 25 năm.

d

Web site đầu tiên của Tim Berners-Lee chỉ đơn giản là một trang chứa các đường dẫn cho phép các nhà khoa học chia sẻ dữ liệu và tin tức. Ảnh: CHM.

Ý tưởng này đến từ Tim Berners-Lee tại phòng thí nghiệm CERN (Tổ chức Nghiên cứu Nguyên tử châu Âu),ở Thụy Sỹ, phác thảo một cách thức dễ dàng truy cập các tập tin trên máy tính liên kết, mở đường cho hiện tượng toàn cầu đã chạm và gây ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng tỷ người. Ông đã trình bày bài thuyết trình của mình vào ngày 12/3/1989, và được lịch sử ghi nhận là sinh nhật của trang web.

“Tuy nhiên, ý tưởng táo bạo này ban đầu đã bị các đồng nghiệp tại CERN hoàn toàn phớt lờ”, Marc Weber, người sáng lập và phụ trách lịch sử Internet tại Bảo tàng lịch sử máy tính (Computer History Museum - CHM) ở Silicon Valley, cho biết.

World Wide Web (WWW) chính thức vận hành vào ngày 6/8/1991, khi Tim Berners - Lee đưa trang web đầu tiên lên internet. Web site đầu tiên http://info.cern.ch/hypertext/WWW/TheProject.html – được host tại địa chỉ Internet bí mật URL nxoc01.cern.ch.

“Chúng tôi rất quan tâm tới việc truyền bá web tới những lĩnh vực khác và có những máy chủ gateway (dùng để kết nối các mạng khác giao thức) cho những dữ liệu khác. Mọi cộng tác viên đều được chào đón”, chuyên gia Berners-Lee chia sẻ khi WWW ra đời. Lúc ấy ông đã 56 tuổi.

Trong lịch sử, Web đã từng có nhiều đối thủ. Quân đội Mỹ bắt đầu nghiên cứu ý tưởng của các mạng máy tính kết nối vào những năm 1950 và vào năm 1969 đã cho ra mắt mạng Arpanet, tiền thân của Internet. World Wide Web chỉ là một trong nhiều ý tưởng để kết nối cộng đồng.

d

Tim Berners-Lee là nhà vật lý đồng thời cũng là nhà khoa học về máy tính sinh ra tại London. Trong thời gian công tác tại Tổ chức nghiên cứu hạt nhân châu Âu (CERN) ở Geneva, ông đã tìm ra một phương thức tốt hơn để giúp những đồng nghiệp của mình kết nối với nhau. Ảnh: Telegraph.

Berners-Lee đã thuyết phục CERN thông qua hệ thống của mình, chứng minh tính hữu dụng bằng cách biên soạn một cuốn danh bạ điện thoại của phòng thí nghiệm thành một chỉ số trực tuyến (online index).

Một khía cạnh quan trọng của thiết kế được đưa ra bởi Berners-Lee chính là nó có thể làm việc trên nhiều hệ điều hành máy tính khác nhau. Ưu việt hơn, hệ thống này còn cung cấp khả năng liên kết để truy cập vào các tập tin được lưu trữ trên nhiều máy tính nằm ở những địa điểm khác nhau.

Web không gặt hái thành công ngay từ đầu, các dịch vụ trực tuyến khác như CompuServe của Mỹ và Minitel của Pháp đều có thu phí, trong khi hệ thống của Berners-Lee hoàn toàn miễn phí. "Hệ thống này đầu tiên hoàn toàn yếu thế, không ai đưa ra dự đoán rằng nó sẽ thành công", Weber nói.

Vì dụ rõ ràng hơn, hệ thống Gopher thuộc sở hữu của trường đại học Minnesota (Mỹ) đã đánh bại web trong đầu những năm 1990. Bảo tàng lịch sử máy tính ghi nhận chính Al Gore, cựu Phó Tổng thống Mỹ, đã giúp đỡ Web lật đổ Gopher bằng việc để các cơ quan chính phủ ở Washington sử dụng hệ thống. Sự ra mắt của trang web Whitehouse.gov được xem như một dấu ấn rất lớn của Web.

Năm 1993, hệ thống Web được phát hành miễn phí ra công chúng, trong khi những người đứng sau Gopher bắt đầu tính phí, theo Weber.

Theo mô hình Berners-Lee, mọi người được tự do xuất bản những gì họ muốn trên máy tính kết nối Internet. Những gã khổng lồ Internet như Google và Yahoo được tạo nên để giúp đỡ mọi người tìm thấy trang web mà họ quan tâm khi số lượng thông tin được lưu trữ trên máy chủ bùng nổ.

Các máy tính cá nhân thay đổi cách chúng ta làm việc, nhưng chính trang Web đã làm xáo trộn và thay đổi rất nhiều ngành công nghiệp.

d

Sự bùng nổ thông tin đã tạo ra các công ty công nghệ. Ảnh: Nhân viên FPT Telecom tại trung tâm điều hành hệ thống mạng. Ảnh: V.N.

Khả năng tự do truy cập các tập tin trên các trang Web đã làm rung chuyển mô hình kinh doanh truyền thống trong âm nhạc, phim ảnh, tin tức và nhiều hơn nữa. Internet đã thúc đẩy sức mạnh ở tất cả các khía cạnh. Ai cũng có thể là một thính giả và bất cứ ai cũng có thể là một nhà xuất bản trên cùng một mạng.

Một nguyên lý cơ bản mạnh mẽ của các trang Web chính là bình đẳng và cởi mở, nhưng những nguyên tắc đang bị đe dọa. Tại Mỹ, các nhà cung cấp dịch vụ internet lớn đã giành được quyền đưa ra một số lưu lượng truy cập trực tuyến ưu đãi, và chính phủ đã thể hiện sự sẵn sàng xâm lược quyền riêng tư trực tuyến hoặc hạn chế tự do Web.

Một trận chiến lớn trong việc định dạng của các trang Web có thể ảnh hưởng đến hàng tỷ người đang online với điện thoại thông minh như một phần phát triển của thế giới. "Các trang Web chỉ mới được hoàn thành một nửa, chứ chưa thực sự toàn cầu. Gọi là World Wide Web, nhưng chưa thực sự như vậy", Weber nói.

Nghệ Nguyễn (theo India Times)

Ý kiến

()